منو
ثبت نام ورود
ثبت نام ورود
034-33257601
info@autismkerman.ir
  1. صفحه نخست
  2. مقالات عمومی
  3. اتیسم و صرع و رابطه بین آنها

اتیسم و صرع و رابطه بین آنها

اتیسم و صرع و رابطه بین آنها

اتیسم و صرع و رابطه بین آنها

جزئیات

اتیسم و صرع و رابطه بین آنها

20 مهر 1396
اتیسم یک اختلال رشد سیستم عصبی است که بصورت اشکال در ارتباط کلامی و غیر کلامی همراه با رفتارهای تکراری در حالت فضائی (Stereotype) خود را نشان می دهد.
این اختلال بر حسب برخی گزارشات شیوع آن رو به افزایش است، مطالعات نشان داده است که اختلالات ناشی از اتیسم منجر به ترک تحصیل تعداد قابل توجهی از کودکان شده است.
در یک مطالعه در آمریکا نشان داده از هر 86 کودک یک نفر دچار اتیسم است. برخی گزارشات در حدود 1% و در مواردی که اختلال در روابط اجتماعی وجود دارد این میزان به 2% می رسد. این اختلال باعث در خود فرورفتن کودک همراه اشکالات در روابط اجتماعی می شود. این کودکان از نگاه کردن پرهیز می کنند و خود را سرگرم حرکات تکراری می کنند. این بیماران وقتی در جمع کودکان حاضر می شوند با کودکان دیگر ارتباط برقرار نمی کنند و ممکن است در گوشه ای آرام گیرند و به کودکان دیگر توجه نکنند و به بازی با اسباب بازی خود در یک گوشه مشغول شوند.  وقتی نام شان را بپرسید جواب نمی دهند و به نمایشهای جذاب که کودکان علاقمند هستند: مثل پرواز هواپیمای اسباب بازی هم توجه نمی کنند و  بنظر می رسد در خود فرورفته اند. این کودکان اغلب یک دنده و لجباز هستند و انعطاف پذیری لازم را ندارند. کودکان بیمار گاهی اوقات هم تندخو و پرخاشگر می شوند. نشانه های بیماری از ابتدای کودکی دیده می شود، که با توجه به آنها می توان تشخیص داد و راهکار مناسب برای بهبود آنها پیدا کرد. در اثر عدم ارتباط و همچنین بعلت عدم توجه باعث تاخیر در یادگیری و حتی صحبت کردن می شوند، اشکال در مدرسه رفتن، عدم رعایت بهداشت و مسواک زدن و گاهی درغذاخوردن هم مشکل دارند. اختلال شناخت یکی از مسائل مهمی است که در این بیماران ممکن است دیده شود و باید به آن توجه کافی کرد.

عوامل مختلفی در ایجاد این اختلالات مطرح هستند. عوامل ژنتیکی مطرح است، ولی عوامل محیطی موثر شاید اهمیت بیشتری داشته باشد: از قبیل مصرف برخی داروها مثل استفاده قبل از بارداری والپروات سدیم که از داروهای پر مصرف در درمان صرع، سردردهای میگرنی و همچنین برخی بیماریهای روان پریشی است.  بیماریهای متعددی وجود دارد که ممکن است کودک دچار اتیسم همراه داشته باشد: از قبیل اضطراب، اختلالات روانپزشکی دیگر، کم توجهی و یا بی توجهی، پر تحرکی بی مورد و بی جا. یکی از مهمترین بیماریهای همراه در کودکان دچار اتیسم بیماری صرع است. بیماری صرع خود یک بیماری شایع در کودکان است، بطوری که برخی بررسی ها نشان می دهد 1% کودکان گرفتار این بیماری هستند، در مواردی که ناتوانی ذهنی وجود دارد، حتی در کودکانی ضریب هوشی بالای 70 دارند ولی از میانگین جامعه کمتر هستند میزان شیوع اتیسم بیشتر است. صرعی یکی از جدی ترین بیماریهای سیستم عصبی مرکزی است. این بیماری بعلت وقوع حملات ناگهانی و شدید که بدون علت فراخوانده است تکرار می شوند، برای بیمار و بخصوص خانواده و سرپرستان کودک مبتلا به صرع تحمل آن خیلی سخت است. حملات صرعی در اثر تخلیه های نابهنجار ( دیس شارژهای غیر طبیعی) سلولهای مغزی (نورون) اتفاق می افتند. صرع انواع مختلفی دارند که ممکن است تمام مغز را از ابتدا درگیر کند و یا شروع حمله صرعی از یک قسمت خاص از مغز باشد.

در کودکان دچار اتیسم هر نوع حمله  صرعی ممکن است دیده  شود و ارتباط واضحی با نوع خاصی از صرع ندارد. شناخت عوامل خطر در ایجاد صرع در بیماران مهم است، شاید بتوان از برخی موارد جلوگیری کرد و یا حداقل زود تشخیص داد و درمان بهتری انجام داد. دانستن بیماریهای خاصی مثل اختلالات متابولیک می تواند به تشخیص زودرس بیانجامد و اثرات تخریبی هر دو بیماری را کاهش دهد. اغلب حملات صرعی از آنجا که با از دست دادن هوشیاری بیمار همراه هستند، حالتی نگران کننده را برای خانواده ایجاد می کنند، بخصوص وقتی که همراه حرکات تشنجی و دست و پا زدن و خروج کف از دهان باشند حالتی وحشتناک را خلق می کنند.  سئوال اول که ممکن است ذهن هر فرد جستجوگر را بخود جلب نماید این است که 
وجود این دو بیمار در یک کودک اتفاقی است؟ و یا نه این دو بیماری در این بیمار ممکن است  یک ریشه مشترک داشته باشند. 

موضوعی که خانواده بیمار و یا پزشک معالج را به چالش می کشد درمان همزمان این دو بیماری است. سئوالات متعددی می تواند پیش بیاید.

1 -  آیا درمان   دو بیماری باید جدا از یکدیگر مد نظر قرار گیرند و  دو درمان مستقل از هم را برای بیمار انجام داد؟
2 – آیا درمان یکی از دو بیماری باعت بهتر شدن و رو به بهبود رفتن بیماری دیگر هم می شود؟
3 – آیا درمان یکی از دو بیماری باعث تشدید بیماری دیگر نمی شود؟
4 -آیا وقتی دو بیماری با هم هستند پیش آگهی بدتر است؟ 

این ها چالشهای ساده و اولیه پیش رو برای پدر و مادر و سرپرستان این کودکان و همچنین پزشک معالج خواهند بود. چالشهای خود صرع هم در کودکان زیاد است. موضوعات دیگری هم از نظر نوع رابطه صرع با اتیسم گاهی مطرح می شود: 

آیا صرع می تواند باعث ایجاد اتیسم شود؟  آیا اتیسم می تواند باعث ایجاد صرع شود؟ آیا وقتی با کسالت دیگری مثل ناتوانی ذهنی هم وجود دارد چه عاقبتی در انتظار بیمار است؟

صرع یکی از شایع ترین بیماریهای عصبی کودکان است. تقریبا 70% صرع ها در  دو دهه اول زندگی اتفاق می افتند، همچنین 75% استاتوس های صرعی در کودکان است. تشخیص صرع گاهی مشکل است و طیف وسیعی از بیماریها در تشخیص افتراقی قرار می گیرند. قرار دادن صرع یک کودک در دسته بندی همیشه راحت نیست، در یک مطالعه 24% موارد را نتوانستند گروه بندی کنند. اشکال ناشی از فقدان گزارش درست بعلت اینکه توجه اطرافیان ناشی از اضطراب کم بوده است، یا حملات صرعی قبلی خیلی کوتاه بوده و به اختلال رفتاری و موارد دیگری نسبت داده شده است.  موارد تشخیص صرع به غلط هم شایع است، مثل رعشه، میگرن، ترور شبانه، سنکوپ و QT طولانی. تشخیص نادرست صرع در کودکان مهم  و شایع است و  حجم وسیعی از پژوهشها در رابطه با تشخیص نادرست صرع قرار دارد. صرعهای کودکان یک گروه بیماری ناهمگون هستند که هر کدام تشخیص و درمان خاص خود را می طلبد، باید توجه داشت که در کودکان شانس رسیدن به تشخیص (علت و یا عوامل ) سندرم مربوطه از بالغین بیشتر است. صرع در کودکان ممکن است منجر به حادثه شود و بیمار به اورژانس منتقل شود، در یک بررسی 5% حوادث کودکان  ناشی از صرع بوده است. اولین حمله صرعی کودکان برای خانواده خیلی سخت است و فکر می کنند که کودکشان  دارد می میرد.

 اغلب کودکان در اولین حمله صرعی تب دارند، باید به فکر مننژیت باکتریال و یا عفونت سیستم عصبی مرکزی بود  و اقدامات لازم را انجام داد. در کودکان باید علل تسهیل کننده را پیدا کرد و اقدام لازم  مثل اندازه گیری قند خون، بررسی عفونتها را انجام داد، و اگر لازم بود پرتونگاری تشخیصی انجام داد.

تذکر: بطور معمول آزمایشات شمارش گلبولهای خون، کلسیم، منیزیم برای همه مورد ندارد و در موارد مشکوک باید بررسی شوند. پس از بهبود حملات صرعی و رفع علائم احتیاج به بستری نیست .  صرع ممکن است همراه اختلال عصبی دیگری باشد.  کودکانی که اختلال یادگیری دارند صرع بیشتر در آنها دیده می شود، 15% کودکانی که اختلال خفیف در یادگیری دارند و 30% کودکانی که اختلال شدید دارند دچار صرع خواهند شد. وجود صرع و اتیسم در افرادی که کاهش ضریب هوشی دارند شایع تر است که به آن اشاره شد. اختلالات رشد مغزی خود می تواند باعث صرع و هم اتیسم شود، لذا وجود دو بیماری در یک فرد ممکن است ناشی از یک علت واحد باشد. اختلالات رشد مغزی می تواند مختلف باشد و باعث بروز نشانه و علائم مختلفی  از بد عمل کردن سلولها و نرونهای مغزی شود و یا در پردازش اطلاعات وارده به مغز آسیب رسیده باشد، همچنین می تواند انتقال سیگنالها بدرستی انجام نشود. این نارسائی ها می تواند منشاء صرع باشد و یا اتیسم و در مواردی قابل توجه هر دو بیماری ایجاد شود. 
صرع در کودکانی که فلج مغزی دارند شایع است بخصوص کودکان مبتلا به کوادری پلژی. در 20% کودکان دچار همی پلژی هم صرع فعال وجود دارد. یک سندرم نادر بنام لاندو-کلفنر Landau-Kleffner وجود دارد که در 75% موارد حملات صرعی دارند و در موارد قابل توجهی حالات اتیسم را هم دارند.

بین اختلال شناخت و صرع یک رابطه قوی وجود دارد.

بین 5-38% کودکان دچار اوتیسم صرع دارند. وقتی که صرع با اشکال یادگیری همراه باشد میزان خطر اوتیسم تا 10 سالگی سه برابر افراد عادی است. در مطالعات جدید گزارش شده است که در حدود 20% کودکان صرعی ممکن است اتیسم دیده شود. 
عوامل قبل از زایمان ، در حین زایمان و پس از زایمان  و عوامل محیطی چندی در ایجاد هر دو بیماری صرع و اتیسم دخالت دارند.

نقش ژنتیک در وقوع همزمان اتیسم و صرع :
در سالهای اخیر پیشرفتهای زیادی در علم ژنتیک شده است، امکان ثبت تغییرات کوچک کروموزمی وجود دارد، که کمک بزرگی در این زمینه است. برخی مطالعات از همراه بودن اتیسم با ناهنجاریهای کورپوس کلازوم حکایت دارد، که 20% از این ناهنجاریا ناشی از موتاسیون ژنتیکی است. بیش از 100 ژن شناخته شده است که در ایجاد اتیسم می توانند نقش داشته باشند. تعدادی از این اختلالات ژنتیکی همراه صرع  و ممکن است همراه ناتوانی ذهنی هم باشند. در یک مطالعه جالب و غیر معمول که در سوئد انجام شد و رابطه نسبت های خانوادگی را مد نظر قرار داده بود یافته های قابل توجهی پیدا کردند. در بستگان و فرزندان افراد صرعی هم دیدند که شانس بروز اتیسم بیشتر است. میزان اتیسم در افرادی که در دوره کودکی صرع داشته اند هم بیشتر است. یکی از شناخته شده ترین بیماریهای ژنتیکی توبرواسکلروزیس Tuberosclerosis است که در این مورد داروهای خاصی هم بکار رفته و موفقیت قابل توجهی داشته اند. در بیماریهای نوروژنتیک دیگر مثل سندرم   Downو Angleman وRett و سندرم ایکس شکننده صرع شایع است، همان طور که اشاره شده این سندرمها رابطه ای با اتیسم هم دارند. در بیماران دچار اتیسم بررسی ژنتیک لازم است انجام شود. تشخیص صرع در کودکان دچار اتیسم به راحتی بیماران بدون بیماری همراه نیست. کودکان دچار اتیسم همکاری ندارند، برخی علائم اتیسم با علائم صرع قابل اشتباه است. رفتارهای صرعی مشابه اتیسم را بخصوص در کودکان بیشتر می توان دید. حرکات تکراری را در اتیسم و هم درصرع اتوماتیسم می توان دید. اختلالات شناختی، تداخلات اجتماعی، رفتارهای ناشی از بیقراری و تهاجمی را در اتیسم و هم در کودکان صرعی می توان دید. در یک کودک دچار اتیسم چنانچه حالاتی از خیرگی چشمها، حالت غیب شدن، سفت شدن بدن، از دست دادن توجه و یا حرکات منظم بصورت پرش و چنگ زدن دیده شود باید به صرع هم مشکوک شد و با متخصص بیماریهای مغز و اعصاب مشورت شود. گاهی اوقات حملات صرعی و بخصوص صرعهای مداوم می تواند حالات اتیستیک را تقلید کند ، که در این موارد درمان بموقع و مناسب باعث بهبودی این حالات می شود. برای شناخت این حالات نوار مغزی و گاهی مونیتورینگ طولانی مدت نوار مغزی وقتی همراه تصویر ویدئوئی باشد بسیار کمک کننده است. در مواردی از بیماری که درجاتی از ناتوانی ذهنی دارند این حالات ممکن است دیده شوند که تشخیص را مشکلتر می کند. در مواردی که با بیماری توبرواسکلروز همراه است داروهای خاصی در دسترس قرار دارد که می تواند مفید باشد. شناخت مواردی که صرع و اتیسم با هم دارند از نظر درمانی و داروهای مورد نیاز مهم است. برخی داروهای ضد صرعی ممکن است حالات اتیستیک را بدتر کنند و بر عکس برخی داروها ضمن کنترل حملات صرعی می تواند حالات اتیستیک را هم کاهش دهد. در هر صورت باید صرع بطور مستقل تحت درمان قرار گیرد و اتیسم هم تحت درمان و مراقبت خاص خود قرار داشته باشد. بتازگی شناخت حالاتی که ناشی از تاثیر اتوآنتی بادی های نرونی که ژنتیک هم در این موارد نقش دارد شناخته شده است که با درمان سریع و به موقع می تواند بهبودی برای این بیماران به ارمغان بیاورد.

نقش عوامل محیطی:
عوامل محیطی فراوانی هم متهم در ایجاد اتیسم هستند که برخی از آنها با افزایش میزان بروز صرع هم همراه هستند. آلودگی هوا از مهمترین هاست و لازم است با توجه به شرایط اقلیمی ما در این زمینه توجه بیشتری انجام شود. مصرف حشره کش ها مطرح است، هر چند شواهد مستدل زیادی وجود ندارد. اثرات محافظت کننده فولات هم در مادران باردار مطرح است. بطور کلی باید گفت یک افزایش موارد این بیماریها با تداخلالات عوامل ژنتیکی با محیطی دیده می شود. اگر فرزندان استعداد ژنتیکی داشته باشند و در برابر سموم محیطی مربوطه قرار گیرند ممکن است به اتیسم و صرع گرفتار شود.

نقش عوامل داخل رحمی:
رابطه های داخل رحمی شناخته شده هم وجود دارد، مثل ابتلاء مادر به سرخچه در دوره بارداری که حتی ناتوانی ذهنی می تواند ایجاد کند. مصرف برخی داروها مثل والپروات سدیم در دوره بارداری و حتی قبل از بارداری در ایجاد اتیسم و بخصوص در مادری که بعلت صرع این دارو را استفاده می کرده است می تواند شانس ایجاد اتیسم را زیاد کند.

مسائل مربوط به درمان:
 درمان صرع نیازمند اطلاعات کافی  در مورد نوع صرع، بیماریهای همراه و شرایط دیگر مالی – اجتماعی، وجود دارو در بازار، امکان استفاده صحیح دارو و بخصوص عوارض دارو دارد که پزشک با در نظر گرفتن تمام مسائل مربوطه به آن باید بهترین تصمیم را برای بیمار بگیرد. صرع در کودکان اغلب به راحتی کنترل می شود ولی گاهی به راحتی و بدون تحمل برخی عوارض داروئی ممکن نیست، بخصوص در مواردی که همراه مشکل دیگری هم باشد. صرع وقتی همراه بیماری دیگری مثل اتیسم است ممکن است میزان مرگ و میر بیشتری هم داشته باشد. کودکان صرعی همراه اتیسم گاهی از اختلالات خواب ، رفتاری، شناختی هم رنج می برند. آنچه مهم است درمان صرع خود باید مستقل انجام شود و درمان اختلال اتیسم بیمار معمولا تداخل مهمی در درمان صرع بیمار ایجاد نمی کند.

استنتاج:
1 - میزان خطر ایجاد صرع در اتیسم بالاست(در حدود 20%) . میزان خطر ایجاد اتیسم در صرع هم بالاست (در حدود20%).
2 – در اغلب موارد  یک رابطه مشترک بین صرع و اتیسم در یک کودک وجود دارد و باید مطمئن باشیم که تظاهرات اتیستیک ناشی از نقص درمان صرع نیست.
3 – اداره و رسیدگی خوب اتیسم و صرع و همچنین اختلالات همراه می تواند کیفیت زندگی را در کودک و هم خانواده بهبود بخشد.
دکتر حسينعلي ابراهيمي ميمند

مقاله ها مرتبط

شناخت اعضای بدن در کودکان اتیسم
شناخت اعضای بدن در کودکان اتیسم

یکی از اولین توانایی‌های کودک که معمولا پس از زبان باز کردن توجه والدین و اطرافیان را جلب می‌کند، توانایی شناخت خود و اعضای بدنش است که در کودکان عادی به­صورت خودکار به­ وجود می‌آید. درواقع از حدود 2 سالگی به بعد کودک عادی می‌تواند اعضاء بدن خود را مانند: مو، دست، پا، بینی، چشم، دهان و ... بشناسد و حتی نشان دهد. کودکان دارای اختلال طیف اتیسم معمولاً در کسب این مهارت دارای مشکل می‌باشند و برای اکتساب این توانایی به کمک نیاز دارند. در ادامه الگویی برای آموزش شناخت اعضای بدن به کودکان با اختلال طیف اتیسم ارائه می‌شود.

20 مهر 1396
مقالات عمومی
ورزش چگونه به افراد اتیسم کمک می کند
ورزش چگونه به افراد اتیسم کمک می کند

دکتر اوکانر استاد تربیت بدنی می گوید: ادراک حسی برای افراد اتیسم یک بار اضافی است و باعث می شود آن ها رفتارهایی را بکار ببرند که آن ها را پریشان می کند.ورزش مزایای مشابه آن برایشان ایجاد می کند ولی با این تفاوت که معانی ضمنی اجتماعی ندارند.

20 مهر 1396
مقالات عمومی
تاثیر رنگ در محیط آموزشی برای کودکان دارای اختلال طیف اتیسم
تاثیر رنگ در محیط آموزشی برای کودکان دارای اختلال طیف اتیسم

رنگ پدیده ای ذهنی است یعنی ادراک ما از امواج با طول موجهای مختلف است به عبارت دیگر تاثیر ما از طول موج های مختلف است که رنگ را می سازد از نظر یک فیزیکدان رنگ نوری است دارای طول موج معین و قابل ضبط. یک فیزیولوژیست رنگ را تنها تاثیر نور بر بعضی سلولها و تحریک اعضا می داند.

20 مهر 1396
مقالات عمومی
مادر کودک اتیسم + چالش ها و تجربه ها
مادر کودک اتیسم + چالش ها و تجربه ها

اتیسم از زبان مادران کودکان اتیسم را باید خواند و شنید! چون اتیسم طیف بسیار گسترده‌ای، از خفیف تا شدید است، و تجربه هر کودک اتیسمی، با دیگری فرق دارد.

20 مهر 1396
مقالات عمومی