استخرهای توپ
استخرهای توپ مکانهای عالی برای کودکان جهت لذت بردن ، یادگیری ، آرام بودن عالی هستند و اثرات درمانی آنها هنگامی که نیازهای خاص محیطی چند حسی افزوده شوند به خوبی شناخته می شود. استخرهای توپ افرادی که از لحاظ تکاملی و رشدی تاخیر داشته اند، از لحاظ عصبی درگیر بوده اند یا با اختلالات مادرزادی در هنگام تولد مانند اتیسم زندگی می کنند را بیدار کرده اند. مشخص شده است که آنها همچنین اثرات مخالفی بر روی افرادی که به آرامش نیاز دارند میگذارند.
توپهای رنگی روشن داخل یک استخر توپ دریای رنگین کمانی از سرگرمی می آفرینند و افراد در همه سنین را به محیط درمانی جلب می کنند. توپها کل بدن را ماساژ می دهند، شناوری، حس فشار قوی را فراهم می کنند و آرامش و تمدد اعصاب را تقویت می کنند. محرک های حسی بصری، شنیداری و لامسه و فیدبک پروپروسپتیو اعتماد به نفس ایجاد می کنند و مهارت های حرکتی حسی را تقویت می کنند.
مهارت های حرکتی جاذبه ای و تعامل اجتماعی با ارائه ی فیدبک بصری و لامسه ی همراه با محیط چند حسی استخرهای توپ ما ایجاد می شوند.
چه کسی از استخرهای توپ کودکان استفاده میکند؟
استخر توپ کودکان، برای کودکان تمام گروههای سنی که نیاز به درمان برای تاخیرات حرکتی ظریف یا نا امنی جاذبه ای و حرکات درشت، تاخیرات عصبی و شناختی و کودکان مبتلا به عدم استفاده از اندام((همی پلژی)) به علت سکته مغزی یا فلج مغزی مفید است. برخی از کودکان ورودی حس پروپریوسپتیو را دنبال می کنند، که آنها را بسیار فعال میکند و به طور پیوسته به دنبال تحریک فیزیکی هستند. آنها ممکن است کم پاسخگو به ورودی معمولی باشند و یا ممکن است محرکهای بیشتری را جستجو کنند. یک استخر توپ کودکان، نیاز جسمی آنها برای ورودی تحریکات بدنی با ارائه ی ترکیبی از فعالیت پریریوسپتیو و لامسه ای بر طرف میکند. کودکی که با پردازش وستیبولار مشکل دارد نیز از استخر توپ کودکان سود خواهد برد.
فواید استخر توپ کودکان چیست؟
توپ های رنگی در یک استخر توپ کودکان برای رشد مهارت ردیابی بینایی مفید می باشند. برای کودکان مبتلا به هر دو ناتوانی های جسمی و شناختی سودمند است. استخر های توپ کودکان ،به افزایش عملکرد پردازش حسی کمک می کند، که می تواند به بهبود تمرکز و یکپارچگی اجتماعی کمک می کند. وزن متوسط توپ ها به درک کودک از مقدار نیروی که برای حرکت بدن آنها در میان فضا صرف می شود کمک می کند. همراه با شنا کردن، کودک باید بدنش را در مقابل وزن توپ ها به حرکت در آورد، که تون عضله و هسته آنها را تقویت می کند. در حالی که بازی کردن در استخر توپ، کودک انگیزه پیدا می کند یک شرکت کننده ی فعال در درمان باشد. استخر های توپ کودکان به تنظیم ورودی حسی کمک می کنند، که باعث بهبود مهارتهای تمرکز، مهارتهای اجتماعی متناسب با سن و واکنش های بهتر به محرک های محیطی می شود. در استخرهای توپ کودکان،تنظیم پردازش حسی میشوند به این صورت که یا آرام یا بیشتر تحریک میشوند. هنگامی که در کنار یک سکو قرار می گیرند، کودکان می توانند به درون آن بپرند، که یک احساس کاملا جسمی را فراهم می کند. هنگامی که تا بالای سر پر از توپ می شوند، کودکان می توانند برای یک تجربه ی آرامش بخش خودشان را در زیر توپها حرکت دهند و به جلو برانند. استخرهای توپ کودکان،همچنین فعالیت حرکتی درشت و آگاهی بدن را بهبود میبخشد. در مورد اندامهای کمتر استفاده شده توسط کودک (نظیر دست)یا در کودکان مبتلا به تاخیرهای عصبی، استخرهای توپ کودکان تون اندک ماهیچه، مهارتهای حرکتی درشت و درمان حرکت ناشی از محدودیت را افزایش میدهند. با تشویق حرکات مشابه با شنا، ولی در محیطی ایمن و خشک، استخرهای توپ کودکان اعتماد و هماهنگی را بهبود میبخشند. استخرهای توپ کودکان بازی کردن را تشویق میکنند، که درمانی لذت بخش ایجاد میکند، رشد، تعدیل و پیشرفت، همگی در محیطی کودک محور ترویج میدهد. این محیط بدون آب کمتر کثیف، و عاری از خطر میباشد و برای کودکان در همه سطوح توانایی مناسب میباشد در حالی که درمانهای چند حسی مفید برای تحریک، پروپریوسپشن، موقعیت یابی، ورودی حسی و در عین حال سرگرمی ساده برای کودکان فراهم میکند شن درمانی ؟
شن بازی بخشی از بازی درمانی است که نخستین بار در دهه ۱۹۲۰ معرفی و در پایان این دهه تجدید حیات شد. این روش نوعی بازی درمانگری غیرمستقیم است که در آن درمانگر نقش تسهیل گر دارد و مراجعان می توانند آزادنه هیجانات و تصویرهای ذهنی خود را با استفاده از جعبه ی شن و اشیای مینیاتوری مختلف درون جعبه ی شن خلق کنند.
تاریخچه شن بازی درمانی
تاریخچه ی شن درمانی به مارگارت لونفلد که متخصص اطفال بود برمی گردد. لونفلد روش تکنیک دنیا را که شامل جعبهی شن و اشیای مینیاتوری بود، برای درمان مراجعان خود به کار می گرفت.
کالف، یکی از شاگردان لونفلد پس از این که چندین سال از تکنیک دنیا برای درمان مراجعان استفاده کرد، به پیشرفتهای تکنیکی و تحلیلی دیگری مانند استفاده از اشیای مینیاتوری متنوع و مختلف، شن های خشک، تعبیر و تفسیر با تاخیر دست یافت و روش جدیدی برای کار با کودکان ابداع کرد.
شن بازی درمانگری کالف روشی است غیرکلامی، نمادین و براساس تجربههای خلاق افراد که در آن کودک با ساختن دنیای خود در جعبهی شن، به بیان تعارضها، تمایلها و هیجانهای خود میپردازد. در جریان خلق این صحنه توسط کودک، درمانگر نقش مشاهدهگر صامت را بازی میکند. تعبیر و تفسیر انجام نمیپذیرد تا زمانی که کودک جعبهی شن را در مدت معین بسازد. در واقع شن بازی باعث توجه به دنیای درونی و نیازهای عاطفی میشود و به ذهن اجازه میدهد خاطرات سرکوب شده گذشتهی خود را در زمان کنونی بازیابی کند. شن درمانگری بر کاهش مشکلات شناختی، اجتماعی، و عاطفی موثر است. مراحل شن بازی درمانی
کودکان برای نشان دادن شرایط آرمانی یا نگران کننده و حل مشکلات، جعبهی شن را به شیوههای مختلفی سازمان دهی میکنند. این تکنیک شامل سه مرحلهی هرج و مرج، مبارزه، و حل و فصل است که این مراحل در جلسههای شن بازی آشکار میشود.
مرحله ی هرج و مرج نشان دهندهی آشفتگی عاطفی در زندگی مراجع است که با قرار دادن اشیاء درون جعبه بدون ساخت دهی مشخص میشود. این مرحله ممکن است در طول جلسهی اول یا چند جلسهی اول با توجه به احساسهای ناراحت کننده ادامه یابد.
در مرحله ی مبارزه، ابتدا نبرد بدون برنده رخ میدهد، اما به تدریج با ظهور قهرمان، سازمان یافته و در نهایت تسلط خیر بر شر رخ میدهد. در نهایت در مرحلهی حل و فصل، زندگی به حالت عادی برمیگردد که از طریق تعادل بین اشیاء و قرار دادن آن ها در محل مناسب نشان داده میشود. در این مرحله است که مراجع احساسهای پر از هرج و مرج سابق خود را ادغام کرده و به کلیت و یکپارچگی میرسد. اهمیت شن بازی درمانی
امروزه شن بازی به قدری دارای اهمیت است که در تمامی کلینیکهای مشاوره و روان درمانی کودک به عنوان یکی از وسایل ضروری اتاق بازی محسوب میشود. شن باید در دو نوع خشک و مرطوب وجود داشته باشد تا کودک بتواند هر دو نوع آن را لمس کند و تفاوتها و شباهتهای آنها را درک کند.
کودک در شن به حفر کردن و ساختن دالان (تونل) میپردازد. برج، تپه و خانه میسازد و به انجام بازیهای تخیلی مشغول میگردد. کودک میتواند معمار هستی خود باشد و قصر خود را در داخل شنها خلق کند و دنیای خویش را پر از کسان و خویشاوندانی سازد که ساخته و پرداخته ذهن او هستند. او میتواند کاری را انتخاب کند و یا از آن دست بکشد و نیز میتواند بیافریند و یا نابود کند.
همچنین میتواند با قدرت تخیلش کوهی بسازد و بی خطر به قله آن صعود کند و از آنجا به تمام دنیا بگوید: «من میتونم برای خود، یه کوه بسازم و یا اونو، با خاک یکسان کنم، در اینجا منم که بزرگم»
کودک میتواند عروسکهایی را که نماد پدر، مادر، خواهر و یا برادر هستند و با آنها احساس خصومت، تنفر و یا حسادت دارد در میان شن دفن کرده و با ماشین کمپرسی پر از شن از روی آنها عبور کند و به این وسیله احساسات درونی خویش را نشان دهد.
کودک میتواند با شن سنگر بسازد و از طریق تفنگ بازی احساسات خویش را نشان داده و تخلیه شود، یا اینکه جاده بسازد و با استفاده از بلدوزر، گریدر و کمپرسی مشغول سازندگی شود و یا اینکه با ساخت مزرعه مشغول کشت و کار کشاورزی شود. نیز جاده و پل هایی برای عبور و مرور ماشین بسازد، سپس آنها را خراب کرده و یا توسط هواپیما بمباران کند. در ظرف چند دقیقه میتواند یک خندق حفر کند و قایقی را هدایت نماید، در لحظهای بعد ممکن است سدی بسازد و اندکی بعد آنها را خراب کرده و خندق و قلعهها را ویران نماید.. در شن بازی، کودک علاوه بر اینکه به لحاظ روانی تخلیه میشود و رضایت درونی کسب میکند، در پرورش تخیل، ابتکار، خلاقیت و سازندگی او نیز مؤثر است.
مهارت ها و مفاهیمی که کودکان در هنگام شن بازی فرا میگیرند
مقداری شن فرصتهای خوبی برای کودکان به وجود میآورد تا از طریق حفاری، پر کردن ظرفها، ریختن، بلند کردن و حمل کردن شن به هماهنگی و انعطاف عمومی بدن برسند.
از طریق شن بازی، به مفاهیم وزن و ظرفیت پی میبرند.
شناسایی ذرات شن و خاصیت چسبندگی آن.
ساختن اشیا با شن و مقایسه شن خیس و خشک.
پی بردن به شکل پذیری شن خیس، که اگر شن را کمی مرطوب کنیم به شکل ظرفی که در آن قرار دارد در میآید.
پی بردن به مفاهیمی مانند اینکه آیا شن مثل نمک در آب حل میشود؟ آیا از صافی عبور میکند؟
درک مفاهیم هندسی و فضایی.
پرورش قدرت تخیل، ابتکار، خلاقیت و سازندگی در کودک: کودکان موقعی که مشغول ساختن یک قلعه شنی هستند، میتوانند در باره آن داستانی بسازند و غرق در تخیلات خویش شوند. فرآیند خلاقیت در چنین مواقعی در کودکان شکوفا میشود.
از طریق شن بازی و کسب تجربیات حسی مفاهیم زیادی مثل گود کردن، فشار وارد کردن، کُپه کردن، تونل زدن، پهن کردن، تقسیم بندی و برگشت پذیری را یاد میگیرد؛ همچنین مفاهیم واژههایی مانند عمیق، عمیقتر، داخل، بیرون و … را درک کرده و برایش درونی میشود.
کودکان برای ساختن تپههای بزرگ شنی، ایجاد خندق و دژهای شنی، ماهیچههای بزرگ شان را به کار برده و پرورش میدهند.
فواید شن بازی درمانی
رشد و پرورش خلاقیت
خلاقیت و نوآوری کودک غالبا در زمانهایی شکوفا میشود که آزادی عمل دارد، میتواند قوه تخیل خویش را برای ساختن چیزی به کار اندازد. از آنجا که بازی با شن طبق الگو، مدل و نقشه از پیش تعیین شده نیست کودکان میتوانند به آفرینش دست بزنند. به دلیل قابلیت انعطاف و نرمی شن میتوانند به هر صورتی که بخواهند آن را شکل بدهند و خیلی سریع میتوانند خراب کنند
افزون بر همان اثرات، سرگرمی بسیار لذت بخش و شادی آفرین برای کودکان به حساب میآید شن بازی همان طور که نقاشی کردن موجب خلاقیت، ابتکار، نوآوری و لذت درونی برای کودک میشود
رشد و پرورش گویایی
در بازی با شن کودک میتواند فکر کند، تصمیم بگیرد و با کمک قوه تخیل و تصورش چیزی بیافریند و در پایان احساس رضایت کند و درباره ساختههایش صحبت کند. احساس رضایت ناشی از ساختن بسیار پر اهمیت است . در شن بازی باید به کودکان فرصت داد از راه مجسمه سازی، کولاژ و نقاشی احساسات و عقاید خویش را بیان نمایند.
علاوه بر آنکه کودک در مورد ساخته اش داستان سرایی میکند، به افکارش هم نظم و ترتیب میدهد. زمانی که کودکان در حال شن بازی هستند برای دوستان شان صدا در میآورند، یا ممکن است خواسته باشند با کارهایی مثل پختن، خوردن، مهمانی و جشن خود را مشغول کنند
رشد و کنترل اعصاب و عضلات
بیشتر کارهایی که با شن انجام میگیرد با به کارگیری انگشت و دست میباشد. فشار دادن، ضربه زدن، جدا کردن، غلتاندن، قطعه قطعه کردن، به همدیگر متصل کردن و … به رشد عضلات کمک میکند و باعث میشود کودک تجربههای آسان و موفقی برای خود کسب نماید
رشد و پرورش مهارت های اجتماعی
در شن بازی وقتی چند کودک با همدیگر بازی میکنند از شراکت و داد و ستد برای ساختن چیز مورد علاقه شان لذت برده و مهارتهای اجتماعی شان پرورش پیدا میکند .
پرورش قدرت تجسم فضایی و هندسی
کار با شن زمینه پرورش ادراک فضایی و هندسی کودک را افزایش میدهد چون کودک میتواند صورتهای فضایی و هندسی را به صورت عینی خلق کرده و مشاهده کند؛ مثلاً ساخت یک جعبه، چمدان، آدم، مربع، مستطیل، دایره و … همه این مفاهیم را میتواند از طریق شن بازی عینیت بخشد و با مفاهیمی مانند نرمی، سفتی، زبری، سختی، سبکی، سنگینی، طول، سطح و حجم آشنا گردد
شن ماده خیلی خوبی برای طرحهای سه بعدی است، زیرا به دلیل نرمی و قابلیت انعطاف میتوانند آن را به هر شکلی که بخواهند در آورند. همچنین کودکان در سنین کودکستانی میتوانند شکلهای پایهای مانند دایره، توپهای کوچک، شکلهای گوشه دار مثل مربع و مستطیل را با شن بسازند
پرورش حس لامسه
خاصیت نرمی و شکل پذیری طبیعی شن جاذبه قوی برای کودکان در هر سنی دارد. هر یک از حواس که بیشتر در معرض محرکات محیطی قرار بگیرد، کاربرد و مهارت آن افزایش مییابد
شن علاوه بر تمامی مزایای دیگری که برای کودک دارد حس لامسه کودک را پرورش داده و زمینه درک و فهم حس لمس کردن را برای او فراهم میکند و مفاهیمی مانند سفت، سخت، نرم، زبر، مرطوب، خشک و … را برای کودک معنی دار میکند
برای بازی با شن کودکان از مجموعه حواس شان از قبیل دیدن، لمس کردن و بوییدن استفاده میکنند و از آنجا که بیشتر کارهایی که با شن انجام میگیرد با به کارگیری انگشتان دست میباشد، حس لامسه بیشتر به کار گرفته میشود. کودکان وقتی با شن کار میکنند مفاهیم نرم و سخت را تجربه میکنند. کودک با مقداری آب مخلوط کردن به خاک رس در مییابد که خاک رس میتواند تبدیل به شن شده، شن درست شده میتواند خیلی شل (نرم) یا خیلی سفت (سخت) باشد
تقویت و هماهنگی چشم و دست
کودک برای شکل دادن به شن از عضلات دست استفاده میکند و به دنبال آن چشم را به همکاری با دست وا میدارد و از قوه تخیل و تصور خویش برای خلق و ابداع آن کمک گرفته و چیزی را میآفریند
از آنجا که هماهنگی چشم و دست برای رشد کودک ضروری است، لازم است برای کودکان فعالیتهایی که منجر به هماهنگی حرکتی چشم و دست میشود مانند نقاشی (استفاده از رنگ، قلم مو، آبرنگ و …)، شن بازی، ساختن مجسمهها و کارهای شنی، خمیربازی و نقاشی با انگشت را در نظر گرفت
ابزاری برای تشخیص و درمان
کودکان با شن بازی میتوانند ایدههای گوناگون خود را زودتر پیاده کنند، لذت و آرامشی که در زمان بازی با شن به دست میآورند از نقطه نظر درمانی بسیار بااهمیت است
تجربیات بازی درمانگران نشان داده است که کودکان عصبی و زودرنج را میتوان از طریق شن بازی، شن بازی و آب بازی درمان کرد
بازی کردن با آب، خاک و شن اثر معجزه آسایی در حل مشکلات و بروز خلاقیت کودکان دارد. آنان از طریق بازی و ساختن یک غول، گرگ، سگ، مار و آن را مورد حمله قرار دادن و خراب کردن میتوانند از ترسها، وهمیات، احساسات و پندارهای واهی رهایی یابند
بچه های خشن، شن و یا خاک رس را سوراخ سوراخ میکنند و یا اینکه آن را روی هم میکوبند، مثلاً کودکی که دارای مشکل است با شن تابوتی میسازد که درونش مردی از شن ساخته شده، خوابیده است. او میگوید: «الان درِ تابوت را میبندم، محکمش میکنم، حالا دیگه او نمیتونه نفس بکشه». با دست های خودش محکم روی تابوت فشار میآورد و به این وسیله انتقام خودش را از پدری که مورد تنفرش است میگیرد
شن بازی برای کودکان اتیسم
معمولا كودكان از شن بازي يا گل بازي بسيار لذت مي برند. از نظر روحي و رواني ارضا ميشوند. با قوه ابتكار و خلاقيت خويش چيزهاي نو مي سازند. كودكان به هنگام بازي با شن نتيجه كارهاي خود را مي بينند و اين امر موجب مي شود كه اعتماد به نفس آنان بالا رود. اين گونه بازيها همچنين باعث رشد و پرورش خلاقيت، كنترل اعصاب و عضلات، مهارتهاي اجتماعي، قدرت تجسم فضايي، پرورش حس لامسه ،تقويت و هماهنگي حواس مي شود.
مهارت ها و مفاهیمی که کودکان در حین شن بازی فرا می گیرند.
مقداری شن يا گل به كودكان امكان مي دهد تا از طریق حفاری، پر کردن ظرف ها، ریختن، بلند کردن و حمل کردن ان به هماهنگی و انعطاف عمومی بدن برسند.
از اين طریق، به مفاهیم وزن و ظرفیت پی می برند.
شناسایی ذرات شن و گل و خاصیت چسبندگی
ساختن اشیا و مقایسه حالت خیس و خشک
پی بردن به شکل پذیری شن يا گل خیس که اگر آنها را کمی مرطوب کنیم به شکل ظرفی که در آن قرار دارد در می آید.
پی بردن به مفاهیمی مانند اینکه آیا شن يا گل مانند نمک در آب حل می شود؟ آیا از صافی عبور می کند؟
درک مفاهیم هندسی و فضایی
آنچه والدین درباره ی مشکلات حسی کودکان باید بدانند
مناسب سازی محیط برای کودکان با حساسیت حسی و اجتناب حسی
1- برای کودکی که حساسیت شنیداری بالایی دارد، جایی در کلاس انتخاب کنید که ساکت تر باشد.
2- برای کودکی که حساسیت لمسی دارد، مارک های داخلی لباس را ببرید تا پوست بدنش را تحریک نکند.
3-علائم حساسیت حسی را خوب بشناسید تا در این شرایط بتوانید به کودک کمک کرده تا آرامش خود را بدست آورد.
4- یک محیط بازی مجـزا، دور از بازی کودکـان دیگر برای او مهیـا کنید. اینکار شلوغی تحریکات حسی را کاهش میدهد.
5- برای کودک از لیف های نرم در حمام استفاده کنید یا اجازه دهید خود کودک لیف خود را انتخاب نماید.
6- وسایل و لباسهای کودک را در یک محل نگهداری نمایید تا کودک مجبور نباشد برای برداشتن آنها جابجایی زیادی داشته باشد.
7- بهتر است برای غذا خوردن کودک یک جای مشخص داشته باشد.
8- از پرده و یا سایبان استفاده نمایید یا نورلامپ ها را با حباب ملایم کنید.
9-در هر وعدۀ غذایی بهتر است از یک مادۀ غذایی استفاده نمایید. اینکار تحریکات حسی زیادی (مثل طعم، بافت و رنگ) را کاهش می دهد.
10- برای شستشوی محیط و لباسهای کودک، در حمام و دستشویی ازمحصولات عطری و بودار استفاده نکنید. میتواند برای کودک آزار دهنده باشد.
11-میتوانید از یک موسیقی آرام بخش با صدای مالیم استفاده نمایید.
12- دقت کنید اگر لباس زیرکودک، بند، کش یا ...دارد که روی بدن او فشار می آورد ، آنرا بردارید و یا درست کنید.
13- یک برنامۀ غذایی برای کودک تنظیم نمایید که کودک با مزه ها، بوها و بافتهای غذایی متفاوت آزرده نشود.
14- برنامۀ منظمی را برای فعالیتهای روزمره کودک تهیه نمایید و آنرا به دیوار اتاقش بچسبانید تا کودک بداند که بعداز هر کاری باید منتظر چه کار دیگری باشد.
15- اگر قرار است در برنامۀ روزانۀ کودک تغییری داده شود، به کودک خبر دهید تا با فعالیتهای جدید غافلگیر نشود.
16- از صندلی هایی با اندازۀ مناسب و نشیمن ثابت و غیر ارتجاعی (صندلی هایی که خیلی فرو نمیروند) استفاده نمایید.
17- نوزادان با حساسیت حسی بالا، تمایل ندارند که بغل شوند، چون در آغوش افراد معولا تحریکات لمسی و حرکتی بیشتری دریافت میکنند. بهتر است این نوزادان را در محل مخصوص خود قرار گیرند.
18- توجه داشته باشید کودک در مسیر باد پنکه یا کولر قرار نگیرد.
19- مدت زمان حضور در جمع های خانوادگی یا دوستان را محدود نمایید یا برای کودک یک محل دور از هیاهو و شلوغی جمع مهیا کنید.
20- استفاده از تلویزیون، رادیو، و پخش صوت را محدود کنید. صدای آنها میتواند برای کودک غیر قابل تحمل باشد. میتوانید به هر یک از اعضاء خانواده گوشی بدهید تا با استفاده از آن به برنامۀ دلخواه خود گوش کند.
21- با بستن در یا پنجره صداهای محیطی را کاهش دهید.
22-هنگامی که کودک با تحریکات حسی زیاد بیقرار شده است، او را به یک محیط آرام و دور از رقت و آمد ببرید.
23-یک پردۀ ساده جلوی قفسۀ اسباب بازیها بکشید تا تحریکات بینایی را کاهش دهید.
24- در مواقعی که سر وصدای محیطی زیاد است از گوشی های نرم برای کودک استفاده نمایید.
25- به دمای غذای کودک توجه نمایید؛ هر چه به دمای محیط نزدیک تر باشد برای او بهتر است.
26-دقت کنید که کودک شما چه نوع لامپی را دوست ندارد (المپ فلورسنت، یا هالوژن(.
به این ترتیب میتوانید از لامپ هایی استفاده نمایید که کودک میتواند نور آنرا تحمل نماید.
27-توجه کنید کودک شما چه جنس یا بافتی را دوست دارد. با اینکار میتوانید از تحریکات آزار دهنده لمسی جلوگیری نمایید.
28- زمانی را برای تنها بودن کودک در نظر بگیرید. این شرایط مناسبی است تا کودک اطلاعات حسی وارد شده به سیستم عصبی را سازماندهی کند. این مکان بهتر است پنجرۀ کمتری داشته باشد و برای بازی و استراحت کودک مناسب است.
29- به طعم، بو و بافت مورد عالقه کودک در غذا توجه نمایید و از آنها در برنامه غذایی اش استفاده نمایید.
30- یک فضای کوچک و تنگ برای بازی کودک مهیا کنید (مثل چادر یا قلعه). اینکار تحریکات محیطی را کاهش میدهد و محیط امنی برای بازی او فراهم مینماید.