مرکز حرفه آموزی اتیسم امام علی
مرکز حرفه آموزی
هرچند کودکان و نوجوانان معلول ذهنی به حاشیه زندگی اجتماعی رانده شده اند، ولی آنان نیز به دنبال آرزوهای گم شده خود هستند. متأسفانه به دلیل ناکارآمد بودن بسیاری از آموزشهای رسمی تدارک دیده شده برای کودکان و نوجوانان کم توان ذهنی، آغاز دوران جوانی آنها مصادف با آغاز دوران سخت بیکاری است. آینده حرفه ای و استقلال نسبی مددجویان بالای 14 سال از مهمترین چالش های پیشه روی خانواده ها و متخصصین آموزش های حرفه ای این گروه از نوجوانان به شمار می رود. این مهم تنها از طریق آموزش، توانبخشی و حرفه آموزی این توانخواهان معصوم امکان پذیر می باشد.
توانبخشی حرفه ای به مجموعه ای از خدمات اطلاق می شود که به افراد دارای معلولیت های حسی – حرکتی، ذهنی، اختلالات طیف اتیسم و نیز روانی ، به منظور دستیابی به مهارت ها و توانمندی های لازم برای آماده سازی و دستیابی به اشتغال حمایتی ارائه می گردد.
مرکز حرفه آموزی پسران بالای 14 سال امام علی (ع) از سال 1397 در دو بخش پیش حرفه ای و حرفه آموزی ، و با ۳۳ نفر توانخواه به صورت یارانه بگیر ، 8 نفر به صورت شهریه آزاد و 9 نفر پرسنل شامل مسئول فنی، 3 نفر مربی آموزشی، روانشناس، کاردرمانگر، مربی هنر، مربی ورزش و خدمه مشغول به فعالیت می باشد.
خدماتی که در این مرکز به توانخواهان عزیز ارائه می گردد به شرح زیر می باشد :
در بخش پیش حرفه ای، آموزش مفاهیم پایه شناختی، مهارت های ارتباطی، مهارت های اجتماعی، مهارتهای خودیاری و دست ورزی صورت میگیرد.
در بخش حرفه آموزی حرفه هایی از قبیل چرم دوزی فیروزه کوبی پته دوزی و رزین کاری به توانخواهان آموزش داده می شود که در بعضی از این رشته ها توانخواهان عزیز موفق به دریافت مدرک حرفه ای از سازمان فنی و حرفه ای شده اند.
بخش پیش حرفه ای
واحد پیش حرفه ای، به واحدی اطلاق می شود که مجموعه ای از خدمات آموزشی پایه و توانبخشی و حرفه آموزی را به مددجویان کم توان ذهنی و اختلالات طیف اتیسم شدید ارائه می نماید. در این واحد مددجویانی که شرایط ورود به واحد حرفه آموزی را ندارند پذیرفته می شوند.
افرادی که در بخش پیش حرفه ای می باشند باید شرایط زیر را دارا باشند:
فرد مبتلا به اختلال ذهنی و یا اختلال طیف اتیسم شدید باشد.
فردی که توانایی حضور در مراکز حرفه آموزی و آماده سازی مستقیم حرفه ای را نداشته باشد.
از استقلال نسبی در مراقبت از خود برخوردار باشد.
سن مددجو حداقل 14 سال تمام باشد.
واحدهای پیش حرفه ای:
نظر به اینکه مددجویان حاضر در این واحد، اغلب توانایی ترخیص و استفاده از خدمات سایر مراکز روزانه را ندارند، لذا می توانند تا کسب حداقل توانایی برای احراز شرایط شغلی مشخص، بدون محدودیت سقف زمانی از خدمات این واحد استفاده نمایند. لذا ترخیص زمانی حاصل می شود که:
1-مددجو قابلیت انتقال به واحد حرفه آموزی را کسب نماید.
2-تقاضای مستدل قیم قانونی و خانواده وی برای ترخیص
واحد حرفه آموزی:
در واحد حرفه آموزی مجموعه ای از خدمات آموزشی، توانبخشی و حرفه آموزی را به توانخواهانی که توان دریافت آموزش های لازم در حرفه ای خاص را دارند، همراه با آموزش های مرحله مقدماتی در راستای کسب آمادگی شغلی ارائه می گردد.
افراد معلول تحت پوشش با تشخیص کم توان ذهنی شدید و اختلالات طیف اتیسم شدید تحت عنوان"مددجو" صرفا در واحدهای پیش حرفه ای مرکز پذیرش خواهند شد و سایر معلولین به عنوان "توانخواه" در واحدهای حرفه آموزی به تفکیک نوع و شدت معلولیت کلاس بندی خواهند شد.
افرادی که در بخش حرفه آموزی هستند باید شرایط زیر را دارا باشند:
فرد توانخواه بتواند آموزش های آماده سازی را طی نماید.
استقلال کافی در مراقبت از خود داشته باشد.
سن پذیرش در این مراکز 14 سال تمام می باشد
کاردرمانی
هدف از کاردرمانی توانخواهان اصلاح نقص ها و بالا بردن توانایی های آنان جهت بهبود کیفیت زندگی و ارتقای عملکرد آنان در جامعه است . کاردرمانی در بهبود بسیاری از مشکلات آنان مانند اختلال نقص توجه - بیش فعالی، مهارت دست ورزی، اختلال درخودماندگی، مشکلات رفتاری و ... موثراست . کاردرمانی همچنین در ارتقاء توانایی های کودکان سالم نیز موثر است (حرکات درشت و ظریف، توانایی های شناختی، حافظه و توانایی های یادگیری)
هنر درمانی
یکی از شاخص های اصلی نقاشی درمانی برای افراد دارای کم توانی ذهنی، توجه به عامل انگیزشی در آموزش می باشد . به این صورت که معمولا این کودکان نسبت به موقعیت های آموزشی مقاومت نشان می دهند و ممکن است سطح همکاری کودک با مربی و درمانگر کمتر شود ولی هنردرمانی و استفاده از نقاشی برای اغلب کودکان خوشایند است که می توان به صورت جایگزین با درنظر گرفتن علائق کودک، با آن اقدام به آموزش کرد. آموزش رنگها، اشکال هندسی، مهارت ترسیمی، هماهنگی چشم و دست و افزایش اعتماد به نفس و... از مواردی است که از طریق هنردرمانی می توان به توانخواهان داد.
بخش روانشناسی
زمانی که اختلالی بین رابطه فرد و محیط ایجاد گردد، می گوییم فرد دچار معلولیت شده است. یا به عبارتی دیگر می توان گفت فرد دچار یک سری اختلالات جسمی، ذهنی، اجتمایی یا ترکیبی از آن ها شده است که در زندگی و مجموعه رفتارهای او تاثیر سو داشته است. همه این عوامل به گونه ای موجب شده اند فرد در زندگی طبیعی اش دچار اختلال شود.
روانشناسان با تشخیص اهمیت کار گروهی در بهبود هرچه سریعتر مشکلات مددجو در جلساتی که به صورت انفرادی و گروهی با توانخواهان و خانواده آنها دارد مشکلات توانخواهان در مرکز و منزل را پیگیری و با مشورت کادر توانبخشی برای کمک به آنها اقدام می نماید.
خدمات بخش روانشناسی :
ارزیابی بالینی
تشکیل پرونده ارزیابی رفتاری روانی و تعیین پیش آگاهی هدف و برنامه درمانی، ثبت دقیق جلسات درمانی و ارزشیابی دوره ای
همکاری با تیم توانبخشی در تدوین طرح درمانی ، توانبخشی برای فرد
گروه درمانی
آموزش مهارت های روانی – اجتماعی به فرد و خانواده (مهارت های برقراری ارتباط، حل مسئله، مقابله با فشار روانی، مدیریت بحران)
آموزش به مربیان مرکز در خصوص فعالیت های روانشناسی و نظارت بر حسن اجرای آن
ورزش
ورزش معلولین به ورزشهایی گفته میشود که افراد دارای معلولیت جسمی یا ذهنی توانایی انجام آنها را داشته باشند.
قرنهای ۱۸ و ۱۹ میلادی زمانی بود که تأثیر ورزش در سلامت معلولان شناخته شدهبود. بعد از جنگ جهانی اول فیزیوتراپی و ورزشدرمانی به اندازه اورتوپدی و جراحی مهم شده بودند.
در سال ۱۹۴۴ لودویگ گوتمن بر اساس درخواست دولت بریتانیا بیمارستان استوک مندویل که یک مرکز جراحی نخاعی بود را تأسیس کرد. در این مرکز ورزش یکی از درمانهای مؤثر معلولین به حساب میآمد.
نیاز به ورزش و تاثیر سلامتی آن در افراد دارای معلولیت بسیار بیشتر از افراد سالم احساس می شود. ورزش ، معلولین و افراد دارای نیاز های ویژه را به سطح جامعه می کشاند و آنان را مستقل می سازد. امروزه افراد معلول در سطح وسیعی، در فعالیت های اجتماعی و مسابقات شرکت دارند و هویت خود را به جامعه شناسانده اند. در این مجموعه سعی بر آن است که با کمک مربیان ورزشی به ارزیابی جسمی توانخواهان بپردازیم و با ارائه آموزش های لازم برای بهبود مهارت های بدنی و مشارکت آنان در ورزش های تیمی آنان را بیش از پیش به جامعه وارد نماییم. توانخواهان این مجموعه در زمینه ورزشی نیز با شرکت در مسابقات ورزشی در سطح استان ، ۲۵ مدال ارزشمند و مقام اول تیمی را در بین مراکز بهزیستی کسب نموده اند که باعث افتخار ما و افزایش اعتماد به نفس و پیشرفت توانخواهان در تمامی زمینه های زندگیشان شده است.