چطور متوجه شویم که فرزندمان به کاردرمانی احتیاج دارد؟
این سوالی است که والدین غالبا می پرسند و جواب کامل و درستی برای آن نمی یابند.
در این نوشته کوتاه چند مورد از موارد مراجعه به کلینیک های کاردرمانی بطور اجمالی مطرح می گردد:
۱. زمانیکه رشد مهارتهای حرکتی کودک (مانند گردن گرفتن، غلت زدن، نشستن و راه رفتن) دچار تاخیر شده یا متوقف گردیده است.
۲. وجود مشکل در تون عضلانی. تون عضلانی به قوام یک عضله اطلاق می شود. اگر عضلات کودک در لمس مانند خمیر نانوایی به نظر رسیده و کودک اصطلاحاً شل باشد، تون عضلانی او پایین است. اگر عضلات اندام کودک سفتتر از حد معمول بوده و قادر به حرکت دادن آن اندام نمی باشد، تون عضلانی او بالا است. البته تشخیص تون طبیعی و تغییرات مرضی آن به عهده پزشک و متخصص توان بخشی است.
۳. وجود مشکلات حسی در کودک.
۴. نقص در توجه و تمرکز کودک
۵. اختلال در تعاملات اجتماعی و برقراری ارتباط با دیگران
۶. وجود یک بیماری خاص در کودک و تشخیص آن توسط پزشک متخصص و ارجاع کودک به کاردرمانی
۷. وجود مشکل در انجام فعالیتهای روزمره زندگی. بطور مثال کودک قادر نیست دکمه های روپوش مدرسه اش را ببندد یا نمی‌تواند درست و صحیح در فعالیتهای ورزشی شرکت کند.
۸. وجود اشکال در نگارش تکالیف و دستخط بد
۹. اختلال در مهارتهای حرکتی ظریف یا همان حرکات انگشتان دست و مهارتهای حرکتی درشت مانند پریدن و بالارفتن
به هر حال موارد دیگری نیز وجود دارند که پزشک متخصص مغز و اعصاب و یا اورتوپدی اطفال به کاردرمانی ارجاع می دهند. اگر به وجود مشکل در رشد و تکامل کودک خود شک کردید، حتما از یک کاردرمانگر مشورت بگیرید. آیا کودک من به کاردرمانی نیاز دارد؟
شایع ترین علائم کودکانی که در سه زمینه "خود مراقبتی، شناخت و ادراک، و حرکات ظریف" به کاردرمانی نیاز دارند، لیست می گردد.
لازم است والدین با آگاهی از این نشانه ها، در اسرع وقت نسبت به مراجعه، ارزیابی و مداخله به هنگام کاردرمانی اقدام کنند.
حیطه خود مراقبتی
۱. مشکل در پوشیدن لباس بویژه بستن زیپ، دکمه و قزن
۲. مشکل در پوشیدن کفش و گره زدن بند آن
۳. مشکل در جهت یابی لباس (پشت و رو، جلو و عقب لباس) و پوشیدن آن
۴. مشکل در استفاده از اسباب و وسایل غذاخوری و ریخت و پاش زیاد در حین صرف غذا
۵. تنفر شدید از مسواک زدن، شانه کردن مو و حمام کردن
حیطه شناخت و ادراک
۱. حواس پرتی شدید حین انجام تکالیفی که نیاز به تمرکز زیاد دارند (خواندن و نوشتن)
۲. مشکل در دستخط، نگارش روی خط صاف، نوشتن و شناسایی حروف، و کپی کردن حروف و اشکال
۳. مشکل در حل پازل
حیطه حرکات ظریف انگشتان دست
۱. تنفر شدید از هرگونه فعالیتی که نیازمند مهارتهای حرکتی ظریف (استفاده دقیق از انگشتان دست) است.
۲. مشکل در استفاده از قیچی
۳. مشکل در گرفتن مداد
۴. مشکل در کار با اشیاء کوچک
۵. خستگی سریع در هنگام رنگ آمیزی و نوشتن تکالیف
۶. مشکل در استفاده غالب از یک دست کاردرمانی چگونه به کودکان کمک می کند؟
کاردرمانی با بهبود و افزایش توانمندی ها و مهارتهای کودکان به طرق مختلف، در جهت گام برداشتن آنها در مسیر استقلال کمک می کند:
۱. افزایش و تقویت توانمندی های جسمی_حرکتی. این توانمندی ها عبارتند از تعادل، هماهنگی حرکات، قدرت عضلانی، مهارتهای حرکتی ظریف (حرکات انگشتان دست) و مهارتهای حرکتی درشت (دویدن، بالارفتن و ...) و تحمل پذیری.
۲. بهبود وضعیت حسی. کاردرمانگر به منظور افزایش اعتماد به نفس و تنظیم حواس کودک به تقویت حسی او پرداخته و یک رژیم حسی مرتبط با شرایط کودک برای او ایجاد می کند.
۳. بهبود کارکردهای اجرایی. این عملکردها عبارتند از پیروی از دستورات، توانایی حل مسئله، تحمل شکست و ناکامی، توجه و تمرکز، و دیگر مهارتهای شناختی.
۴. آموزش مهارتهای زندگی. کاردرمانگر برای مهارتهایی از قبیل لباس پوشیدن، غذا خوردن، استفاده مستقل از توالت، و بازی کردن به ارائه راهکار و آموزش مناسب به کودک و والدین می پردازد. فواید آب بازی در کودکان
بازی با آب یکی از بهترین، اساسی ترین و لذت بخش ترین کارهایی است که کودکان انجام می دهند. کودکی که با آب بازی می کند در حال یادگیری علت و معلول گرما و سرما، جاری شدن و فرو رفتن در زمین است.
آب بازی باعث تسکین عصبانیت های کودک شده و کودک از طریق آن، از ناراحتی ها، تنشها و فشارها رهایی یافته و احساس آرامش می کند.
چون کودکان آب بازی را بسیار دوست دارند از این طریق می توان مفاهیم و مطالب بسیاری را به آنها آموخت و موجبات رشد مهارتها و تواناییهای مختلف نظیر موارد زیر را فراهم ساخت.
رشد خلاقیت و ابتکار
رشد شناختی
رشد عاطفی و هیجانی
رشد گویایی و افزایش گنجینه واژگان
ایجاد هماهنگی بدنی و رشد اجتماعی کودکان
ابعاد رشد:
منظور از ابعاد رشد،یکسری عواملی است که روی هم تاثیر می گذارند.
اگر بصورت فاکتورهای رشد عنوان میشد منظور این بود که میتوانند روی هم تاثیر بگذارند یا تاثیر نگذارند
ابعاد رشد از دیدگاه کاردرمانگر:
رشد جسمی و مهارت های حرکتی
قابل اندازه گیری است
خلق و هیجان
اولین مورد مهم،غیر قابل اندازه گیری است
شناخت و هوش
شناخت را از محیط بدست می آوریم ولی هوش ژنتیکی است
زبان
تغییراتی که در رشد زبان اتفاق میافتد
ارتباطات اجتماعی و الگوی وابستگی
رویکردی که جان بالب عنوان کرد:همه ما دچار Attachment هستیم،الگویی که ما را به دیگران متصل میکند،که قویترین حالت آن در رابطه مادر با فرزند مشاهده میشود
مار اس موس:بچه ی زیر ۶ ماه را اگر از مادر جدا کنیم روز به روز ضعیف تر میشود و حتی ممکن است که بمیرد.
آخرین دیدگاهی که ما در کاردرمانی روی آن کار میکنیم دیدگاه process-oriented است،یعنی با تغییر در الگوهای ذهنی،الگوی حرکتی نیز تغییر می کند
تغییرات روی ذهن،کارکرد را تغییر می دهد رشد کودک:
با توجه به درخواست کاربران گرامی و سوالات فراوان در زمینه رشد کودک،در مبحثی جدید به موضوع رشد کودک،مراحل رشدی،سن بدست آوردن مراحل مختلف،تمرین های تسهیلی و کاردرمانی و گفتاردرمانی در زمینه رشد کودکان و جنبه های مختلف آن می پردازیم.
در مبحث رشد کودک با دو مفهوم زیر روبرو هستیم:
رشد(Development)
نمو(Growth)
رشد:
فرآیند تغییر دائمی که منجر به ایجاد ظرفیت عملی سازماندار و خاص در راستای ایفای نقش کامل فرد می شود
پیر شدن جسمی از فرآیندهای رشد،جدایی ناپذیر است
تیمیراس معتقد است پیری هم جز رشد محسوب می شود و با مرگ،رشد متوقف می شود
نمو:
افزایش توده یا اندازه ی جسم از طریق ازدیاد واحدهای کامل زیستی
افزایش میزان توانایی هوش یا استعداد اجتماعی
افزایش کمی در اندازه ی موجود زنده
تاخیر های رشدی در کودکان:
زمانی که رشد کودک خود را مشاهده می کنید،به خاطر داشته باشید که هر کودک با سرعت خاص خود رشد می کند و طیف حالات نرمال کاملا گسترده است. با این حال،بهتر است از خطرات برای تاخیر های رشدی بالقوه در کودکان آگاه باشیم.
این تاخیر ها وقفه های قابل توجه در یک یا چند حیطه رشد عاطفی،ذهنی یا فیزیکی هستند.
اگر کودک تاخیر را تجربه می کند،درمان زودهنگام بهترین راه برای کمک به او برای پیشرفت کردن یا حتی رسیدن به مرحله رشدی است
تاخیر های رشدی در کودکان
انواع بسیار متفاوتی از تاخیر های رشدی در نوزادان و کودکان کم سن و سال وجود دارد.
این موارد شامل مشکلاتی با موارد زیر هستند:
زبان یا گفتار
بینایی
حرکت –مهارت های حرکتی
مهارت های اجتماعی و عاطفی
فکر کردن – مهارت های شناختی
گاهی،تاخیر در بسیاری یا تمام این حیطه ها اتفاق می افتد.زمانی که این اتفاق می افتد،این حالت،تاخیر رشدی کلی نام دارد
تاخیر رشدی کلی ممکن است به هر یک از دلایل زیر اتفاق بیفتد:
نقص ژنتیک مثل سندرم داون
سندرم جنین الکل،که با نوشیدن الکل توسط مادر طی بارداری ایجاد می شود
سندرم X شکننده،یک نوع بیماری وراثتی اختلال شناختی است
مشکلات پزشکی شدید که اندکی بعد از زایمان اتفاق می افتد و اغلب همراه با زایمان پیش از موعد است
اغلب هیچ علتی مشخص نمی شود
آنچه در ادامه خدمتتان توضیح داده می شود علائم هشدار دهنده برای انواع مختلف تاخیر ها است که می تواند از نوزادی تا سن دو سالگی نشان داده شود. همین طور شما بعضی از علل تاخیر های رشدی و درمان های بالقوه را خواهید آموخت.
چگونه خانه را برای کودک اتیستیک مناسب کنیم؟
هر کودکی با کودک دیگر متفاوت است و کودکان اتیستیک هم از این قاعده مستثنی نیستند.بنابراین هر کودک اتیستیک نیازها و شرایط مخصوص خود را دارد و شما باید محیط خانه را با در نظر گرفتن ویژگی‌های خاص کودک خود مساعد کنید.
موارد زیر توصیه‌هایی است از سوی نظام سلامت عمومی بریتانیا برای خانواده‌هایی که کودکان اتیستیک دارند.
ایمنی
کودکان اتیستیک معمولا درکی از خطر ندارند، بنابراین خانه را ایمن کنید. رادیاتور شوفاژ، میز یا دیگر وسایل با لبه تیز را جمع کنید. دسترسی به کمد یا اجاق گاز یا هر محفظه‌ای را که در آن اشیاء خطرناک قرار دارد (مثل قفسه دارو) مسدود کنید، با قفل یا مثلا دستگیره‌های مخصوص. پریزهای برق را با محافظ مخصوص بپوشانید. سیمهای برق هم باید در پوشش مخصوص از دسترس دور باشند.
پنجره
برخی از کودکان اتیستیک به صدای کوبیدن یا شکستن شیشه علاقه دارند. بنابراین پنجره‌های خانه را با شیشه نشکن بپوشانید.
معمولا حواس کودکان اتیستیک با بقیه فرق دارد، مثلا آنها ممکن است صداهایی بشنوند یا بوهایی را حس کنند که برای بقیه قابل درک نیست. بعضی مواقع این حساسیت حواس باعث آزار این کودکان میشود.
نور
نور مهتابی یا نورهای شدید یا چشمک زن ممکن است بچه های اوتیستیک را آزار دهد. تا جایی که ممکن است نور خانه را ملایم و مناسب کنید. از کرکره به خصوص کرکره‌های عمودی پرهیز کنید چون ممکن است باعث رفتارهای وسواسی شود. به جای کرکره از پرده استفاده کنید اما مواظب باشید که بندهای پرده در دسترس نباشند.
سر و صدا
برخی کودکان اتیستیک نمی توانند مثل دیگر افراد صداهای ناخواسته یا مزاحم را حذف کنند. بنابراین تا حد ممکن خانه را در مقابل صدا محافظت کنید. مثلا موکت بهتر از پارکت است چون صدا را جذب می کند.
بو
بوهایی که دیگران ممکن است اصلا متوجه آن نشوند برای کودکان اتیستیک میتواند بسیار آزاردهنده باشد. به این موضوع دقت کنید مثلا در مورد استفاده از عطر و خوشبوکننده.
رنگ
اگر کودک اتیستیک دارید بهتر است خانه رنگ های تند و محرک نداشته باشد، مثلا دیوارها را رنگ کرم بزنید (نه مثلا زرد یا سفید). از کاغذ دیواری‌های طرحدار پرهیز کنید. در کل سعی کنید سطح دیوارها و وسایل خانه تا حد ممکن ساده و بدون طرح باشد.
وسایل خانه
برای برخی کودکان اتیستیک بهتر است وسایل خانه را بیشتر در یک طرف قرار داد نه در وسط و فضای وسط را خالی نگه داشت. وسایل کودک را در جعبه‌های بزرگ بگذارید برای اینکه پخش و پلا شدن این وسایل ممکن است باعث حواس پرتی کودکان شود. اگر این جعبه ها را مثلا در جای بلندی بگذارید میتواند به کودک اهمیت برقراری ارتباط را یادآور شود چون برای دسترسی به وسایلش باید از کسی بخواهد که آنها را برایش پایین بیاورد.
اتاق خواب
ملحفه و روتختی های قابل شستشو، ضد آب و غیر قابل اشتعال و بدون مواد شیمیایی ارجحیت دارند.
دستشویی
برخی کودکان اتیستیک وسواس آب دارند. شاید لازم باشد قفل مناسب برای دستشویی و حمام نصب کنید، گاهی ممکن است مجبور باشید جلوی توالت (ایرانی یا فرنگی) مانعی بگذارید که در معرض دید و در دسترس نباشد. دمای آب خانه باید طوری باشد که اگر کودک شیر آب را باز کرد حرارت نامناسب آب او را شوکه نکند. شاید لازم باشد شیرهایی نصب کنید که برای این کودکان مناسب باشد، این کار میتواند به استقلال کودک کمک کند.
اتاق بازی و آرامش
اگر برایتان مقدور است برای کودک اتاق بازی و آرامش در نظر بگیرید و آن را با وسایل مناسب تجهیز کنید. اگر کودک شما فضای باز برای بازی و دویدن ندارد ممکن است برخی وسایل برای تخلیه استرس و همچنین فعالیت سودمند باشد. بر حسب نیاز کودک وسایل چنین اتاقی متفاوت است اما چند مورد به عنوان مثال مطرح می کنیم:
آینه نشکن، برای این که کودک بتواند چهره و همچنین احساسات خود را ببیند بدون اینکه برایش خطر داشته باشد، ترامپولین یا کیسه بوکس برای فعالیت فیزیکی داشته باشد یا مجهز به تجهیزات صوتی و تصویری باشید.
فراموش نکنید وسیله‌ای که برای یک کودک مفید است ممکن است برای کودک دیگر مضر باشد. بنابراین برای این که خانه را برای کودک اتیستیک مناسب کنید حتما با متخصص مشورت نمایید. كاردرمانی کودکان
هدف از کاردرمانی کودکان اصلاح نقص ها و بالا بردن توانایی های آنان جهت بهبود کیفیت زندگی و ارتقای عملکرد آنان در جامعه است.
کاردرمانی در بهبود بسیاری از مشکلات کودکان مانند اختلال نقص توجه-بیش فعالی، اختلال یادگیری و اختلال درخودماندگی، مشکلات رفتاری و کودکان با مشکلات حسی و حرکتی موثر است.
کاردرمانی همچنین در ارتقاء توانایی های کودکان سالم نیز موثر است (حرکات درشت و ظریف،هماهنگی، توانایی های شناختی، حافظه و توانایی های یادگیری).
کاردرمانگر پس از ارزیابی اولیه و تعیین اهداف درمانی ویژه هر کودک، با انجام فعالیت هایی در زمینه های زیر به بهبود و ارتقای کودک کمک می کند:
تقویت کنترل حرکتی و تعادلی کودکان
تقویت مهارت های حرکتی درشت (دویدن، پریدن از موانع، ضربه زدن به توپ و ...)
تقویت هماهنگی حرکتی ظریف و عملکرد دست ها(قیچی کردن، نوشتن، کاربرد ابزارها و...)
بهبود هماهنگی ادراک با حرکات (هماهنگی ادراک دیداری، شنیداری و ... با حرکات)
بهبود توانایی های شناختی (توجه، تمرکز، ادراک، حافظه، پردازش و ...)
یکپارچه سازی حسی ( تعدیل و مناسب کردن پاسخ به محرک های حسی مختلف از جمله حس لمس، حس تعادل، حس عمقی و ...)
بهبود مهارت های ارتباطی و حضور اجتماعی (ارتباط با همسالان، خانواده و ....)
آموزش و تقویت مهارت های روزمره زندگی (غذا خوردن، لباس پوشیدن و ....)
آموزش و بهبود مهارت های رفتاری و سازگاری (آموزش رفتار اجتماعی، اصلاح رفتار، و ...)
کمک به بهبود و کنترل هیجانات (کاهش اضطراب، بالا بردن تحمل روانی و کاری و کنترل رفتار تکانه ای) راه رفتن کودک روی پنجه پا و انگشتان پا چه علتی دارد؟؟
خیلی از کودکان نوپا در سنین 18-10 ماهگی وقتی تازه راه رفتن را یاد می گیرند روی پنچه پا راه می‌روند.
بسیاری از این کودکان مشکلی ندارند و بتدریج راه رفتن روی کف پا را یاد خواهند گرفت. با این حال وقتی سن بچه به بالای 18 ماه می‌رسد و هنوز روی پنج راه می‌رود باید علت آن بررسی شود
راه رفتن روی پنجه پا در تقریبا 5 درصد بچه ها دیده میشود. این طرز راه رفتن ممکن است گاهگاهی باشد.
وقتی که بچه مشکلاتی در دفع دارد (مانند یبوست) ممکن است روی پنجه پا راه برود. با این حال بعضی بچه ها در غالب موارد روی پنجه راه می‌روند.
مهمترین علل روی پنجه راه رفتن بچه ها عبارتند از:
اسپاسم عضلات پشت ساق :
اسپاسم عضلات پشت ساق بخصوص عضله گاسترکنمیوس بیشتر در بچه های مبتلا به فلج مغزی دیده میشود.
بسیاری از این بچه ها مشکلاتی در حین زایمان داشته اند. اسپاسم و سفتی عضلات ممکن است در دیگر نواحی بدن این کودکان هم باشد ولی معمولا در پا بیشتر خود را نشان میدهد. این اسپاسم عضلات ساق با بزرگتر شدن بچه ممکن است بیشتر شود.
وقتی به علت اسپاسم عضلات پشت ساق، پای بچه به سمت پایین متمایل میشود به تغییر شکل به وجود آمده اکواینوس Equinus می‌گویند.
در مراحل ابتدایی ممکن است بتوان اکواینوس را با اسپلینت کنترل کرد. با بزرگتر شدن بچه ممکن است نیاز به عمل جراحی وجود داشته باشد.
سفت بودن تاندون آشیل :
در بعضی بچه ها تاندون یا زردپی آشیل بصورت مادرزادی کوتاه و سفت بوده و قابلیت انعطاف کمتری دارد. درمان این وضعیت هم مانند قبل است.
دیستروفی عضلانی :
بچه های مبتلا به دیستروفی عضلانی در ابتدا خوب راه می‌روند ولی در سنین 6-3 سالگی شروع به راه رفتن روی پنجه میکنند.
راه رفتن عادتی روی پنجه :
گاهی اوقات بچه در معاینه پزشک هیچ مشکل را نشان نمی‌دهد. وقتی از او می خواهند درست راه رفته و کف پایش را زمین بگذارد این کار را میکند ولی در حالت عادی و وقتی حواسش نیست روی پنجه راه می‌رود. این نوع راه رفتن در کودکان مبتلا به اوتیسم و بیش فعالی بیشتر دیده میشود.
بسیاری از این مشکلات بدون درمان خاصی خودبخود خوب می‌شوند به طوری که تا زمان رفتن به مدرسه مشکلات رفع می‌شوند گاهی مواقع استفاده از یک بریس AFO بمدت 6-3 ماه برای اینکه بچه عادت به درست راه رفتن کند میتواند به وی کمک کند.
در هر حال برای اطمینان و معاینه ی دقیق مراجعه به پزشک و متخصص « کاردرمانی» بهترین راه حل در این زمینه میباشد.
روش براي افزايش تمركز كودكان بي دقت
توجه و تمركز، پايه و اساس انجام موفقيت آميز امور روزمره، مطالعه هدفمند و بهينه و همچنين انجام صحيح تكاليف درسي است.
برخي تمرينات و بازي هايي وجود دارند كه والدين مي توانند با كودك انجام دهند تا توانايي توجه و تمرکز را در آنان افزايش دهند.
تجسم
از كودك بخواهيد چشمانش را ببندد. سپس تصوير يكي از اشكال هندسي مانند مثلث را در ذهن تجسم كند و بعد از آن با چشمان بسته آن تصوير را روي كاغذ ترسيم كند. از او بخواهيد اين كار را دوباره تكرار كند و تصوير متجسم ذهنش را نقاشي كند، انجام اين كار بدون توجه و تمركز امكان پذير نخواهد بود و اين كار هر چه كندتر صورت گيرد به علت افزايش مدت زمان توجه و تمركز، نتايج بهتري به همراه دارد. در مراحل پيشرفته تر مي توان اشكال متفاوت و پيچيده تري مانند مربع، لوزي، ستاره و ... انتخاب كرد.
حدس شكل ها
از كودك بخواهيد چشمانش را ببندد، آنگاه اشكال هندسي را به او بدهيد و از او بخواهيد كه نوع آنها را حدس بزند. در مراحل پيشرفته تر اشكال حيوانات مختلف را به او پيشنهاد دهيد.
تمركز بر دما
دستان كودك را در دست بگيريد و هنگامي كه چشمانش بسته است، دو شيء كمي گرم و كمي سرد را در دستانش بگذاريد و از او بخواهيد دمايي را كه احساس مي كند شرح دهد.
تمركز بر صداي محيط
هنگامي كه با كودك به مكان هاي شلوغ مانند پارك، رستوران، ساحل، جنگل و... مي رويد، از او بخواهيد به صداي طبيعت گوش فرا دهد، صداهايي مانند صحبت افراد حاضر در محيط، صداي آب، صداي امواج دريا، صداي برخورد و تماس اشيا، صداي پرندگان و.... اكنون از او بخواهيد هر صدايي را كه مي شنود توضيح دهد. وسايل صوتي - تصويري، انواع سي دي ها و نوارهاي مختلفي وجود دارند كه صداهاي مختلفي از طبيعت هستند و كودك مي تواند اين تمرين تمركز را در خانه انجام دهد.
بازي با انگشتان
از كودك بخواهيد انگشتان دستش را باز نگه دارد و با تمركز روي يكي از آنها، آن را خم كند. وقتي تمام انگشتانش را بست، دوباره از او بخواهيد دستش را باز كند و اين بار با تمركز بيشتر يكي از انگشتانش را خم كرده و دوباره باز كند، سپس همين كار را براي انگشت بعد انجام دهد بدون اينكه انگشتان ديگر را خم كند.
تكنيك تنفس
از كودك بخواهيد به آرامي تنفس كند و تا 10 بشمارد. عمل شمارش بايد در هر دم و بازدم تكرار شود.
نگاه كردن
شيء را در فاصله چند متري كودك قرار داده و از او بخواهيد كه به آن شيء بدون پلك زدن نگاه كند. هر چه مدت زمان مشاهده بدون پلك زدن طولاني تر شود تمركز وي را به همان نسبت افزايش خواهد داد.
پرسش ها و مشکلات خود را به لینک مستقیم ادمین بفرستید در سریعترین فرصت پاسخ های بالینی و عملی به اقتضای شرایط کودک شما ارسال میگردد
مزایای ماساژ نوزادان:
کاهش بدخلقی نوزاد
خواب بهتر
بهبوداشتها
افزایش وزن
پیشگیری ازیبوست
تقویت سیستم ایمنی بدن
تقویت عضلات
پیشگیری ازاحتقان سینه
ارتباط بهتر مادر با نوزاد
بازیهای حسی و رشد کودک
از بدو تولد، کودک از حواس هفت گانه خویش برای کشف دنیای پیرامون خود استفاده می کند.
پیش تر، راجع به این حواس (لامسه، عمقی، تعادلی، بویایی، چشایی، بینایی و شنوایی) و علائم اختلال آنها بطور مفصل صحبت کرده ام. با افزایش سن کودک، او فعالانه از حواس خود برای غلبه بر چالش های گوناگونی که خود انتخاب و طراحی می کند، بهره می گیرد. به عنوان مثال، زمانیکه کودک شروع به غلت زدن می کند، اگر جغجغه اش در زیر صندلی افتاده باشد، با غلت زدن خودش را به آن رسانده، در دستانش گرفته، تکان داده و به دهان خود می برد. در همین مثال (چالش) ساده او حواس لامسه (تماس پوست بدن با زمین)، عمقی (حرکات عضلات و مفاصل مربوطه)، تعادلی (حرکات دورانی روی زمین)، بینایی (دیدن اسباب بازی)، چشایی و بویایی (بردن اسباب بازی به سمت دهان)، و شنوایی خود را درگیر چالش کرده و پرورش می دهد. نکته مهم اینجاست که کودکان استاد انتخاب و طراحی چالش ها در قالب بازیهای حسی-حرکتی هستند و همیشه خودشان را درگیر کاری می کنند که متناسب با توانایی شان بوده و غالبا تلاش می کنند تا سربلند و پیروز از آن خارج شوند. در طی این بازیهای حسی-حرکتی، کودکان هم حواس خود و هم مهارتهای حرکتی خویش را بهبود می بخشند. یکی از وظایف مهم والدین، فراهم آوردن موقعیت هایی است که کودکان بتوانند در قالب بازی های حسی در آنها وارد شده و توان ذهنی و جسمی خود را ارتقا بدهند. اما اینکار یک آفت دارد و آن اینست که بعضی از والدین آنقدر در جریان بازی های حسی-حرکتی از کودک خود حمایت کرده و یا به او امر و نهی می کنند که در عمل جایی برای رشد ارتباطات مغزی، تقویت توجه و تمرکز، بهبود فرآیند تصمیم گیری و حل مسئله، رشد مهارتهای شناختی (هوشی)، بهبود تعاملات اجتماعی با دیگر کودکان، کاهش اضطراب و سرخوردگی کودک و یا حتی تقویت مهارتهای ادراکی-حرکتی او باقی نمی گذارند.
چه زمانی کودک من با انگشتان دست قادر به گرفتن گازانبری خواهد بود؟
وقتی کودک بتواند اسباب بازی و اشیا بزرگ را با کف دستانش بگیرد (تقریبا بعد از ۴ ماهگی)، در ماه های آینده بطور منظم از دستانش استفاده می کند تا مهارت بیشتری در گرفتن و دستکاری اشیا بدست آورد. او می تواند بین ۸ تا ۱۲ ماهگی اشیا کوچک را با گرفتن گازانبری دستکاری کند. در گرفتن گازانبری کودک از انگشت شست و انگشت اشاره برای گرفتن و برداشتن اشیا (مثلا تکه های غذا) استفاده می کند. در صورتیکه کودک در زمانهای یاد شده قادر به انجام این مهارت مهم بوسیله انگشتان دست خود نباشد، حتما باید توسط کاردرمانگر ویزیت شود تا علت عدم انجام اینکار مشخص و در اسرع وقت مداخله صورت پذیرد.
رژیم حسی چیست؟
برنامه ای مرکب از فعالیتهای حسی است که کودک روزانه انجام می دهد تا نیاز حسی اش برآورده شده و سیستم عصبی اش رشد یابد. کاردرمانگر در کودکانی که دچار مشکلات پردازش حسی هستند، اقدام به طراحی یک برنامه رژیم حسی اختصاصی متناسب با مشکل آنها می کند. در یک رژیم حسی موارد زیر گنجانده می شود:
۱. بلند کردن اجسام سنگین
۲. ماساژ عمقی
۳. فعالیت های کشیدن، هل دادن و حمل کردن
۴. حرکات مختلف بدن
۵. تحریکات وستیبولار
۶. دور خود چرخیدن و تاب خوردن
۷. فعالیت های ارتقا دهنده ادراک لامسه
۸. فعالیتهای بهبود دهنده ادراک شنوایی
اختلال یکپارچگی حسی چیست؟
اختلالات یکپارچگی حسی میتواند شامل تاخیرات شنوایی، بویایی، دیداری، وستیبولار و پروپریوسپتیو باشد. پروپریوسپشن آگاهی بدن از خود در فضا و در رابطه با بخشهای خود میباشد. از طریق گیرندهای پروپریوسپتیو در ماهیچها تاندونها، رباطها و مفاصل، یک کودک درک خود را در مورد بازوها، پاها، انگشتان و دیگر بخشهای بدنش افزایش میدهد. اگر کودکی تاخیری در این زمینه داشته باشد، این تاخیر ممکن است با بیش از یک روش بیان شود. آنها ممکن است محرکها را جستجو کنند یا در مقابل محرکها حالت تدافعی داشته باشند. استخر توپ کودکان محیطی کنترل شده برای ایجاد و توسعه یکپارچگی حسی فراهم میکند.
