منو
ثبت نام ورود
ثبت نام ورود
034-33257601
info@autismkerman.ir
  1. صفحه نخست
  2. مقالات عمومی
  3. چگونه می توان توانایی تعمیم دهی در کودکان را افزايش داد؟

چگونه می توان توانایی تعمیم دهی در کودکان را افزايش داد؟

چگونه می توان توانایی تعمیم دهی در کودکان را افزايش داد؟

چگونه می توان توانایی تعمیم دهی در کودکان را افزايش داد؟

جزئیات

چگونه می توان توانایی تعمیم دهی در کودکان را افزايش داد؟

17 اردیبهشت 1399
تعمیم در واژه به معنای استفاده از اهداف آموزش داده شده در محیط طبیعی بدون کمک سایرین می باشد. اگر رفتاری که تغییر یافته یا به صورت نو ایجاد شده است در موقعیت های زمانی و مکانی غیر از شرایط و مکان یادگیری کودک ادامه یابد عمل تعمیم رخ داده است. در عمل تعمیم ما با دو موقعیت روبرو هستیم یکی مکان و موقعیت آموزش و دیگری موقعیت تعمیم است. موقعیت آموزش، موقعیتی است که در آن تغییر رفتار صورت می گیرد و موقعیت تعمیم موقعیتی است که رفتار یاد گرفته شده به آن تعمیم می یابد. به طور مثال زمانی که یک هدف در جلسۀ گفتار درمانی آموخته شود در موقعیت دوم این رفتار باید به طور طبیعی به خارج از مکان درمان نیز ادامه یابد در این شرایط تعمیم صورت گرفته است. در تعمیم از موقعیت اول به دوم شباهت بین این دو موقعیت فیزیکی بسیار موثر است ولی با تمام این شرایط کودکان زیادی وجود دارند که رفتار آموزش داده شده در موقعیت اول را به صورت خودکار در محیط طبیعی استفاده نمی کنند یک گروه از این کودکان، طیف های متنوع کودکان در اتیسم را شامل می شوند. در راستای تسهیل این مشکل اقداماتی می توان انجام داد که در زیر ذکر شده است.


فعالیت هایی که می توان با استفاده از آن ها رسیدن به تعمیم را تسهیل کرد:

استفاده از رویکردهای درمانی کودک-محور

در این روش ها سعی می شود تا حد امکان اجبار مربی در تقلید رفتار مورد هدف توسط کودک کاهش یابد. یا به عبارتی در این رویکردها مربی به خواستۀ کودک عمل می کند و منتظر می ماند تا کودک به یک جنبه از محیط یا یک بازی خاص علاقه نشان دهد بعد از آن است که مربی وارد عمل شده، با کودک بازی می کند و در حین بازی هدف آموزشی خود را پیاده می کند نکته ای که در این روشها دارای اهمیت می باشد این است که مربی در این روش ها وانمود می کند در حال بازی با کودک است پس نباید کودک در حین این فعالیت ها مورد تنبیه یا تشویق قرار گیرد. به علت اینکه این روش درمانی در بافتی طبیعی تر آموزش داده می شود و کودک در شرایطی شبیه به زندگی روزمره قرار می گیرد، فرآیند تعمیم آموزش به محیط طبیعی به مقدار کمتری نیاز می باشد و تعمیم در حین فعالیت به خودی خود صورت می گیرد.
 
استفاده از محرک های طبیعی تر

بهتر است حین آموزش بعد از استفاده از تصاویر به سمت اشیای واقعی و فعالیت های واقعی تر حرکت کنیم. حتی می توان از همان ابتدا به جای استفاده از تصاویر که محرک های غیر طبیعی تری هستند از اشیای واقعی کمک گرفت.

آموزش در محیط های گوناگون

در این روش محیط مداخله را تغییر می دهیم. به این صورت که مواردی را به کودک آموزش می دهیم و بعد از آن سعی میکنیم همین بافت آموزشی را در محیطی خارج از کیلینیک، منزل یا حتی پارک به کار ببریم. در کل می توان گفت تمرین با افراد جدید، در مکان های جدید و همراه با فعالیت های عملی تر رخ می دهد.

تقویت فاصله ای

تقویت متناوب یا فاصله ای یکی از وسایل تعمیم دهی مهم دیگر است. نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که در مراحل اولیۀ آموزش به منظور تثبیت رفتار آموزش داده شده، تقویت باید به صورت مکرر اتفاق بیافتد ولی بعد از آن که رفتار مورد نظر ما تثبیت شد، این رفتار را می توان با کمک کاهش مقدار تقویت ها به محیط طبیعی تعمیم داد.

افزایش میزان تمرین واستفاده از موارد گمراه کننده

استفاده از موارد گمراه کننده و تمرین زیاد یک بافت در شرایط های مختلف باعث می شود که کودک در تمرینات به مهارت بهتری رسیده و بتواند آن ها را در سایر موقعیت ها و مکان ها استفاده کند.

استفاده از خود کنترلی و اصلاح خطاهای بزرگسالان

در این امر لازم است که کودک را تشویق نمود تا معلم خود باشد و همواره در مورد ساختاری که استفاده کرده است فکر کرده و تجدید نظر کند. این روش برای کودکان بزرگتر مخصوصاً کودکان دبستانی که دارای سطوح شناختی بالاتر هستند، روشی بسیار مناسب است. گاهی نیز درمانگران بعد از آموزش یک رفتار زبانی آن رفتار را به طور نادرست استفاده می کنند و منتظر می مانند تا کودک خطای آن ها را اصلاح کند این روش در کودکان با توانایی شناختی بالاتر استفاده می شود و علاوه بر اینکه به تعمیم رفتار آموزشی کمک میکند محیط درمان را نیز به شرایطی شاد و مفرح تبدیل کرده که یادگیری در آن تسهیل می شود.
 
تغییر نوع تشویق

تقویت یا تشویق دارای انواع متفاوتی می باشد یکی از انواع تقویت از نوع بیرونی است و شامل تقویت اجتماعی، فوری و ژتونی می باشد. در تقویت اجتماعی بعد از انجام درست تمرین توسط کودک او از سمت والدین یا درمانگر مورد تشویق های لفظی از جمله (آفرین و...) قرار می گیرد.
در تشویق فوری بعد از گرفتن پاسخ از کودک شخص آموزش دهنده با دادن یک خوراکی یا یک وسیلۀ بازی به سرعت کودک را تشویق می کند. در تقویت ژتونی درمانگر ابتدا به تعداد پاسخ ها برای کودک یک ابزار تشویق قرار می دهد. (مثل کشیدن ستاره) و بعد از اینکه این تشویق ها به تعداد مشخصی رسید به کودک جایزۀ اصلی داده می شود.

نوع دیگر تقویت از نوع طبیعی می باشد چیزی است که برای جاندار به طور طبیعی تقویت کننده است و مانند آب یا غذا به بقای او وابسته است و در کل می توان گفت تقویت در این روش ها در پاسخ به هدف بیانی کودک صورت می گیرد. بهترین تشویق ها استفاده از نوع طبیعی تقویت می باشد که در آن کودک نتیجۀ ارتباط خود را به صورت طبیعی دریافت می کند و تعمیم در حین درمان و بدون هیچ مداخله ی دیگری صورت می گيرد.
 

مقاله ها مرتبط

شناخت اعضای بدن در کودکان اتیسم
شناخت اعضای بدن در کودکان اتیسم

یکی از اولین توانایی‌های کودک که معمولا پس از زبان باز کردن توجه والدین و اطرافیان را جلب می‌کند، توانایی شناخت خود و اعضای بدنش است که در کودکان عادی به­صورت خودکار به­ وجود می‌آید. درواقع از حدود 2 سالگی به بعد کودک عادی می‌تواند اعضاء بدن خود را مانند: مو، دست، پا، بینی، چشم، دهان و ... بشناسد و حتی نشان دهد. کودکان دارای اختلال طیف اتیسم معمولاً در کسب این مهارت دارای مشکل می‌باشند و برای اکتساب این توانایی به کمک نیاز دارند. در ادامه الگویی برای آموزش شناخت اعضای بدن به کودکان با اختلال طیف اتیسم ارائه می‌شود.

17 اردیبهشت 1399
مقالات عمومی