مقایسه تمرینات بازی محور و اسب سواری درمانی بر ابعاد اجتماعی کلیدی استنفورد در نوجوانان مبتلا به اختلال طیف اتیسم :بررسی تئوری انگیزش اجتماعی

مقایسه تمرینات بازی محور و اسب سواری درمانی بر ابعاد اجتماعی کلیدی استنفورد در نوجوانان مبتلا به اختلال طیف اتیسم :بررسی تئوری انگیزش اجتماعی

انگیزش اجتماعی به عنوان تنظیم مکانیسم هایی که به تطبیق افراد با دنیای اجتماعی (سازگاری اجتماعی )،جستجو و لذت بردن در تعاملات اجتماعی( پاداش اجتماعی) و تلاش برای پرورش نگهداری پیوندهای اجتماعی (نگهداری اجتماعی) می باشد. بازی احتمالاً مناسب ترین و قوی ترین عامل در دوره رشد برای کودکان است که بتوانند با بزرگسالان ارتباط برقرار کنند در نتیجه می تواند به ایجاد اعتماد به نفس و پیشرفت آنان کمک کند .
در واقع بازی بهترین و لذت بخش ترین شاهراه دو طرفه ارتباطی کودک با دیگران است . از آنجا که افراد مبتلا به اتیسم دارای ضعف هایی حتی در انجام بازی های ساده هستند ، بازی باعث بهبود در مهارت های اجتماعی کلیدی نوجوانان می شود مهم ترین پیامد آن متوقف شدن رفتارهای چالشی و تغییر جهت آن به سوی رفتارهای دیگر است.
افراد اتیسم به دلیل پایین بودن سطح تفکر انتزاعی قادر به بیان هیجانات و احساسات خود نیستند. سرکوب و عدم مهارت در بیان احساسات به ویژه از نوع منفی آن، بهداشت روانی آنها را به مخاطره می اندازد که سبب می شود خود افراد مبتلا به اتیسم ، خانواده ،آموزشگاه و اجتماع را با مسائل و دشواری های گوناگونی مواجه سازد و آنها را نیز در برابر آشفتگی های روانی ـ اجتماعی دوران نوجوانی و حتی بزرگسالی آسیب پذیر می کند. درمانگر از طریق بازی به کودکان اتیسم که مهارت های اجتماعی عاطفی شان ضعیف است رفتار سازگارانه تری را آموزش می دهد.
تمرینات بازی محور یکی از قابل توجه ترین و کاربردی ترین روش هایی است که بسیاری از روانشناسان و محققان دهه هاست برای درمان بسیاری از اختلالات از آن استفاده کرده اند . تمرینات بازی محور شامل توپ بازی، در محوطه قدم زدن، بازی با برگ های خشک، شن بازی، آب بازی، گل بازی و بازی با اسباب بازی ها در فضای آزاد و طبیعی است.
تمرینات بازی محور به عنوان یک درمان مکمل باید در یک منطقه بازی در فضای باز همراه با حفظ ایمنی توام با تمرکز و خلاقیت درمانگر صورت گیرد. تمرینات بازی محور به عنوان فرایندی بین فردی تلقی می شوند که در آن درمانگر به طور هدفمند مزایای فراوان بازی مانند افزایش ارتباط ایفای نقش، تخلیه هیجانی ،ارتباط و .... را با هدف کمک به کودکان برنامه ریزی می کند تا این افراد بتوانند مشکلات خود را حل کنند و با این درمان از برگشت این مشکلات در آینده جلوگیری کنند.
از آنجا که کودکان مبتلا به اتیسم حتی ممکن است متفاوت با سایر کودکان بازی کنند، تمرینات بازی محور می تواند مهارت های اجتماعی و عاطفی آن ها را بهبود ببخشد و به آن ها کمک کند به طرق مختلف فکر کنند و استدلال کنند همچنین مهارت های زبانی یا ارتباطی خود را بهبود بخشند و راه های بازی با اسباب بازی ها و برقراری ارتباط با دیگران را توسعه دهند و توانایی افزایش توجه و کاهش پرخاشگری در کودکان آسپرگر را دارد.
مزیت مهم این مداخله این است که تمرینات بازی محور اغلب به والدین اجازه می دهد تا نقش فعالی در رشد و بهبود کودک مبتلا به اتیسم داشته باشند به طوری که اگر والدین آموزش ببینند به مرور زمان می توانند به درمانگر کودک تبدیل شوند و در عین حال رابطه قوی تر و معنادارتری با فرزندشان ایجاد کنند. تمرینات بازی محور اغلب برای کمک به کودکان برای کنترل وقایع استرس زا مانند جابه جایی، بستری شدن اجباری در بیمارستان، سوء استفاده فیزیکی و جنسی، خشونت خانگی و بلایای طبیعی و درمان مشکلات روانی یا رفتاری استفاده می شود.
حیوان درمانی نوعی دیگر از مداخلات است که به معنی استفاده از حیوانات در قالب یک چارچوب مبتنی بر هدف به منظور اجرای درمان همراه با روش های درمانی ـ مشارکتی به عنوان یک استراتژی احتمالی با هدف بهبود علائم اختلال طیف اتیسم می باشد. حیوان درمانی شامل اسب درمانی ، داشتن سگ و... می باشد
اسب پیوند نزدیکی با انسان و خصوصاً افراد مبتلا به اختلال طیف اتیسم دارد، نوجوان را از محیط و فضای استر س زا دور می کند و به وی آرامش می دهد ومیزانی از عدم ارتباط اجتماعی او كه حاصل از تنش و محر ك های محیطی است را كاهش می دهد و اجرای تمرین ها را آسا ن تر و جذاب تر می کند.
فعالیت سوارکار درمانی شامل توجه مشترک غیرکلامی یا توجه مشترک است که ممکن است بستری برای بهبود رفتارها و مهارت های ارتباطی اجتماعی در کودکان مبتلا به اختلال اتیسم باشد این ارتباط غیرکلامی بین اسب و سوارکار ممکن است شامل این واقعیت باشد که اسب ها دائما زبان بدن اسب سوار را منعکس می کنند و به آن پاسخ می دهند. اسب درمانی باعث پیشرفت کودک در زمینه های شناختی روانی و اجتماعی می شود و موجب بهبود پردازش حسی و افزایش سطح توجه و تمرکز، تقویت مهارت ادراکی حرکتی و برنامه ریزی حرکتی ، افزایش همکاری کودکان در فعالیت های خود مراقبتی می شود. همچنین سبب بهبود رفتار کلیشه ای و باعث افزایش همدلی ،کاهش رفتار ناسازگاری و پیشرفت های قابل توجهی در شناخت اجتماعی و ارتباط اجتماعی همراه با تعداد کل کلمات و کلمات جدید گفته شده کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم می شود. مجموع این عوامل موجب افزایش انگیزه فرد مبتلا به اختلال طیف اتیسم برای بهبود روابط اجتماعی، وابستگی و شناخت اجتماعی می شود.
در نتیجه می تواند به عنوان درمان مکمل در کودکان اتیسم مورد استفاده قرار گیرد
اسب درمانی شامل برقراری ارتباط موثر با مربی، آشنایی با اسب و زبان بدن اسب ، نحوه نزدیک شدن و مقید کردن و بیرون آوردن اسب از باکس و همچنین آشنایی با وسایل تیمار و تیمار کردن اسب آشنایی با یراق، سوارکاری مثل گلگی دهنه و زین و تنگ و رکاب و غیره و نحوه باز و بسته کردن وسایل روی اسب خنک و خشک کردن اسب بعد از سوارکاری و برگرداندن به باکس، نحوه سوار شدن و نشستن روی اسب ،گرفتن دست به جلو، نحوه قرار گرفتن پا ،محل استقرار پا در رکاب و فرمان حرکت کنترل اسب از قدم تا اوایل یورتمه و پرتاب توپ از بالای اسب به داخل سبد می باشد.
نتایج نشان داد هم اسب درمانی و هم تمرینات بازی محور بر تمام ابعاد اجتماعی شامل انگیزش اجتماعی ، وابستگی اجتماعی، ارتباط اجتماعی، شناخت اجتماعی و رویکرد غیرمعمول تاثیر مثبتی دارد اما نمرات بهبود یافته در گروه اسب درمانی بیشتر از گروه تمرینات بازی محور بود.

قیصری, سید فردین, شیخ, محمود, حومنیان, داود, & باقرزاده, فضل الله. (1404). مقایسه تمرینات بازی‌محور و اسب‌سواری درمانی بر ابعاد اجتماعی کلیدی استنفورد در نوجوانان مبتلا به اختلال طیف اتیسم: بررسی تئوری انگیزش اجتماعی. دوماهنامه علمی ـ پژوهشی طب توانبخشی 14(1).40ـ55 : doi 79 10.32598/SJRM.14.1.32